Emmen, Ichthuskerk Emmermeer
1954: De bouw van de kerk wordt gegund voor 136.170,= aan G.
Jager & Zon. uit Nieuw-Weerdinge. Zie
bijlage
(03)
1953:
Brief van de kerkenraad aan de
orgelcommissie dat in dit stadium van de kerkbouw nog geen opdracht voor het
onderzoek naar een orgel kan worden gegeven. (03)
1954:
22 januari: Brief van de
Orgelcommissie aan de kerkenraad n.a.v een vergadering op 12 januari met de
bouwcommissie en de architect. De orgelcommissie stelt voor advies te vragen aan
enkele deskundigen voor het orgelvraagstuk en vraagt daarom om een voorschot
voor het kunnen betalen van deze personen.(03)
19
februari: Brief en
toelichting van de orgelcommissie aan
de kerkenraad met een aantal bezwaren tegen het huidig ontwerp van het
kerkgebouw:
1. De hoogte van de orgelruimte is onvoldoende
2. De omvang
van de ruimte is onvoldoende
Ook een overleg met de architect levert
vooralsnog te weinig op. Als alternatief zou het orgel aan de achterzijde van
het podium geplaatst kunnen worden.
De orgelcommissie acht een bedrag van F
25.000,= voldoende voor de aanschaf van een pijporgel.(03)
3 maart:
Orgeladvies door Mr. A. Bouman.
Bouwman acht een bedrag van F 20.000 onvoldoende. Voor 600 zangers zou F 25.000
voldoende zijn. Bij 850 zangers loopt dit op tot F 35.000,=
Hij gaat uit van
een orgel met een electrische tractuur (bv. Verweijs). Bij de bouw van een orgel
door Flentrop, v. Leeuwen of Ruiter zal dit bedrag ca. 30% hoger liggen.
Het
plaatsen van het orgel in een uitbouw van het podium ontraadt hij ten zeerste
vanwege de slechte klankuitstraling. Hij stelt een dispositie voor vanuit 3
manualen en pedaal, waarbij de regeisters tussen haakjes weggelaten kunnen
worden.
Indien mogelijk dient de organist direct voor het orgel te zitten.
Dit zal leiden tot een mechanische tractuur.(03)
29 maart:
Brief van de orgelcommissie aan de kerkenraad. het gesprek vand e orgelcommissie met de
bouwcommissie en de architect heeft geen nieuwe inzichten opgeleverd.
Het
voorstel voor de plaats naast het podium is nog steed mogelijk.Gevraagd wordt
Willem hendrik Zwart te benoemen als orgeladviseur.(03)
16 april: De kerkenraad schijft in een
brief aan de orgelcommissie dat ze
moeten gaan overleggen met de bouwcommisiie en de architect.(03)
7 juli De
bouwcommissie van de Ichtuskerk besluit het orgel niet op het podium te plaatsen
maar in twee delen naast het podium. Zie
bijlage(03)
4 oktober:
Brief van de kerkenraad aan de
orgelcommissie dat besloten is een voorschot te verlenen voor het inhuren van
deskundigen(03)
Op
16 december schrijft architect
Eldering sat als plaats voor het orgel is gekozen de ruimte boven de hoofdingang.
Het plafond wordt daarvoor ontworpen met een verhoogd middengedeelte. (07)
1955: Op 24
augustus stelt de orgelcommisie voor om Verschueren een nieuw mechanisch orgel
met 17 registers 2 manualen en vrij pedaal voor het bedrag van F 26.640,= te
laten bouwen (Plan A). Dhr H. Binnema (organist van de Zuiderkerk) is het niet
eens met dit besluit en zal een minderheidsstandpunt kenbaar maken. Adviseur van
de Orgelcommissie is dhr. Wilhelm Hendrik Zwart.
Zie bijlage.
Tegelijkertijd met dit voorstel schijft de orgelcommissie ook
een toelichting waarin de plannen A, B en C van de orgelmaker Verschueren met
elkaar worden vergeleken.
Plan A: Mechanisch orgel met 2 klavieren en vrij pedaal met 17
regeisters en een vaste speeltafel. F 23.640,=
Plan B: Orgel met electrische
tractuur, 11 stemmen en verplaatsbare speeltafel op het podium F 16.800,=
Plan C: Orgel met electrische tractuur, 14 stemmen en verplaatsbare speeltafel
op het podium F 18.850,=(03)
1 september: Organist
Harm Binnema schrijft een brief naar de kerkenraad,
waarin hij zijn minderheidsstandpunt verdedigt. Dhr. Binnenma opteert voor een
orgel met electrische tractuur op basis van een discussie met Mr. Arie Bouman,
een bekend orgeladviseur. Dhr. Binnenma voert de volgende redenen aan voor zijn
keuze:
1. De speeltafle kan dan verplaatsbaar gemaakt worden, waardoor bij
het begeleiden van koren veel meer contact is tussen koor, dirigent en organist.
2. Er kunnen eenvoudig super- en sub-koppeling worden aangebarcht, waardoor het
orgel meer mogelijkheden krijgt.
3. Er wordt vermeden dat de organist een
zitplaats achter het orgel krijgt, waardoor hij geen contact heeft met de
gemeente.
4. De klank van een pijp wordt niet beïnvloed door het type
tractuur. (03)13 september:
Brief
van de Kerkenraad dat ze accoord gaan met het voorstel van de orgelcommissie
om plan A voor een mechanisch orgel door te zetten, met het uitdrukkelijk
verzoek dat het budget niet overschreden mag worden(03)
Foto oude situatie vanuit
http://www.kerkeninbeeld.nl
Organist en eredienst 1956-12
Provinciale
Drentsche en Asser courant 19-12-1956
Dispositie:
Manuaal I |
|
Manuaal II |
|
Pedaal |
|
Prestant |
8' |
Tolkaan |
8' |
Subbas |
16' |
Roerfluit |
8' |
Holpijp |
8' |
Koraalbas |
8' |
Octaaf |
4' |
Baarpijp |
4' |
|
|
Fluit |
4' |
Roerquint |
2 2/3' |
|
|
Octaaf |
2' |
Blokfluit |
2' |
|
|
Mixtuur |
III-IV |
Dulciaan |
8' |
|
|
Trompet |
8' |
|
|
|
|
1961: Op 16 maart
1961 stelt organist Meindert van der Galiën de slechte akoestiek aan de orde.
Vooral de mensen onder de galerij krijgen onvoldoende steun van het orgel. Zijn
de klankzuilen van Philips misschen een oplossing?
In de Zuiderkerk en
Ichthus worden een aantal
orgelconcerten georganiseerd. (08)
1982: Op
29 maart schrijft orgelmakerij
Mense Ruiter dat tijdens werkzaamheden aan het Ichtus-orgel oof de orgels van de
Zuiderkerk en de Angeluskerk zijn bezocht om te bepalen wat de prijs zou zijn
voor het onderhoud van deze orgels.
het stemmen van de 3 orgels kost ongeveer
3 1/2 werkdag. Het leveren van een stemhulp levert een behoorlijke besparing op.
Het orgel in de zuiderkerk vertoont diverse storing en is zeer vervuild. Het
orgel zou moeten worden schoon gemaakt en alle membranen zouden vervangen moeten
worden.
1996: Op
15 oktober wordt de
onderhoudstoestand van de orgels in de Ichtuskerk, Zuiderkerk en Schepershof
beschreven.
De orgels van Ichtus en de Schepershof zijn in goede staat. in
het orgel van de Zuiderkerk moeten regelmatig membranen worden vervangen. In
1989 zijn 120 membranen vervangen vanwege lekkage. 710 membranen moeten nog
worden vervangen. Verder is het orgel in een redelijk goede staat.
1997: Groot onderhoud door Verschueren.
Foto: Geert Jan Pottjewijd
2007: Vanuit de kerkvoogdij wordt aan Reil
gevraagd de staat van het orgel te inventariseren. Uit het onderzoek blijkt dat
het orgel in goede staat is, maar dat de speelaard verbeterd kan worden.
Hiervoor wordt een offerte uitgebracht. De werkzaamheden worden echter niet
uitgevoerd. (04)
2018: Op 18 december doet orgelmaker Mense Ruiter een
voorstel voor een onderhoudscontract
voor de orgels van de PKN in Emmen. Van elk orgel wordt de
onderhoudsgeschiedenis vermeld. (05)
2022:
De kerk is verkocht aan de christelijk gereformeerde kerk van Emmen. De kerk zal
in overleg nog 5 jaar gezamenlijk worden gebruikt. (06)
Bronvermelding:
- E-Mail van Jaap Brouwer d.d. 29-12-2002 18:39
- www:
http://reliwiki.nl/index.php/Emmen,_Walstraat_21_-_Ichthuskerk
- Drents Archief 0416-29 Gereformeerde kerk Emmen
Ingekomen stukken en minuten van verzonden stukken 1886-1955
- Archief Reil
- Archief Mense Ruiter
- Dagblad van het Noorden 19 februari 2020
- Drents Archief 0416 Gereformeerde Kerk te Emmen 81
Stukken betreffende de bouw van de Ichthus-kerk en de verbouwing van de
Zuiderkerk; 1950- 1960
- Drents Archief 0416 Gereformeerde Kerk te Emmen 84
Correspondentie van de Commissie van Beheer Emmen-West; 1959-1970
Foto:
Geert Jan Pottjewijd
Foto (02)