Hoogeveen Remonstrantse kerk
Kerk
De Remonstrantse Gemeente te Hoogeveen is voortgekomen uit een afdeling van de Nederlandse Protestantenbond uit 1876. Tien jaar later in 1886 werd een Remonstrantse
Gemeente geïnstitueerd.
Op 14 januari 1894 werd een eigen kerkgebouw aan de Grote Kerkstraat
in gebruik genomen.
Links: ansichtkaart, rechts: foto Geert Jan Pottjewijd
Orgel
1880: De eesrte kerkdiensten worden om
de 14 dagen gehouden in de bovenzaal van café Ogterop. Er is daar een
seraphine-orgel aanwezig.
Provinciale
Drentsche en Asser courant 29-09-1880, Provinciale Drentsche en Asser courant
19-10-1882
Provinciale Drentsche en Asser courant 02-04-1884
1893: De organist krijgt een
vergoeding van f 25,- per jaar.
Voor het jaar daarna wordt f 30,- begroot. De zaalhuur bedraagt f 26-,-
Organist K.H. Eggens gaat verhuizen en er is een nieuwe organist nodig.
Benoemd wordt G.R. van Dalen,
hoofd der school te Kerkenvel voor een salaris van f 40,- per jaar. (10)
1894: Bouw van een eigen kerk. Het harmonium
De kerk wordt op 14 januari 1894
in gebruik genomen met een kerkdienst, geleid door ds. de Ridder uit Meppel.
1896: Er wordt besloten een pijporgel aan te schaffen. Op
1 oktober komt aan de orde om het
orgel van Gramsbergen aan te kopen dat wordt vervangen door een nieuw orgel van
Van Dam.
men besluit het orgel te bezichtigen en te overleggen met het
kerkbestuur van Gramsbergen.
Op 13
november wordt een brief behandeld van orgelmaker J. Proper. Hij bouwt een
nieuw orgel voor de hervmde kerk van Coevorden. Hij kan het oude orgel voor f
800,- in Hoogeveen plaatsen. Ook is voor f 600,- beschikbaar het orgel van de
doopsgezinde kerk in Kampen.
Men besluit af te zien van de aankoop van het
orgel in Gramsbergen en gaat het orgel in Coevorden bezichtigen.
Provinciale Drentsche en Asser courant 21-11-1896
Op
19 november komt de aanschaf van
een orgel weer aan de orde. De voorzitter is teleurgesteld dat weinig leden
belangstelling tonen voor dit onderwerp. Er is ook overleg geweest met het
bestuur van de rooms-katholieke in Coevorden over de
aankoop van het oude orgel dat ook vervangen zal worden. Dit leidde niet tot
aankoop. Ook het orgel in Gramsbergen werd niet aangekocht. De voorzitter en dhr.
Wessels-Boer hebben het orgel in Coevorden bezichtigd en hadden daar een goede
indruk van. Volgens de notulen zou het orgel de volgende afmetingen hebben:
breedte 5 meter, hoogte 4 meter en diepte 2 meter. Het front ziet er goed uit en
de klank is ruim voldoende.
Op 13
december wordt besloten dat ook organist Van Dalen het orgel in Coevorden
gaat bezoeken. Ook wordt besloten een geldlening van f 800,- aan te gaan waarop
de kerkleden kunnen inschrijven voor een aandeel van f 25,-
Wat
later blijkt dat er tot nu toe nog
maar ingeschreven is op 8 van de aandelen van f 25,- Tijdens die bijeenkomst
wordt alsnog op 12 aandelen ingetekend.
1897: In
januari wordt hoopt men dat in het
volgende jaarverslag vermeld wordt dat het huidige amerikaanse harmonium is
vervangen door een pijporgel.
In de vergadering van
30 maart
is orgelmaker Proper aanwezig om uitleg te geven over het aan te kopen
pijporgel Het zal voor f 850,- worden geplaatst.
In
juni wordt besloten de lening te
wijzigen naar f 950,- in 38 delen van f 25,-
In de algemene vergadering van
19 juli
wordt gemeld dat het orgel definitief is aangekocht voor f 850,-. Er
zijn nu 32 toezeggingen van f 25,-
Provinciale Drentsche en Asser courant 06-04-1897, 14-07-1897, 13-10-1897
1897: Via orgelmaker J. Proper te Kampen
werd het afgedankte Faber-orgel
van 1658 uit de Hervormde kerk te Coevorden
aangekocht.
Het orgel wordt voor f. 800,-
Volgens de notulen
van 13-2-1905 wordt het harmonium voor f 85, - verkocht aan J. Proper.
De dispositie van dit orgel was als volgt:
Prestant | 4 voet |
Quintadeen | 8 voet |
Holpijp | 8 voet |
Quintfluit | 3 voet |
Superoctaaf | 2 voet |
Fluit | 1 voet |
Mixtuur | 3-4-5 sterk |
Sesquialter | 2 sterk |
Trompet | 8 voet |
3 blaasbalgen;
voorzien van luiken.
Het onderhoud was steeds bij de firma Proper.
Meppeler
Courant 1897-04-07 en 1897-10-13
Provinciale
Drentsche en Asser courant 10-12-1900
Provinciale Drentsche en Asser courant 21-02-1905, 11-01-1906
Provinciale
Drentsche en Asser courant 13-12-1905, Emmer courant 20-12-1905
Provinciale
Drentsche en Asser courant 13-12-1907, 06-12-1917, 27-12-1919
Provinciale Drentsche en Asser courant 19-12-1924, 10-02-1925
1925: De fa. Standaart brengt een tweetal offertes
uit voor de nieuwbouw van een orgel. (08)
Offerte 01 (Blad
01, Blad 02, Blad 03,, Blad 04, Blad 05,
Blad 06, Blad 07, Blad 08,
Blad 09) voor
een orgel van F3190,= met 10 stemmen en een subbas 16' op het pedaal. De prijs
wordt F 2975,= indien het front van het Faber-orgel wordt hergebruikt.
Offerte 02 (Blad 01-07 idem, Blad 08,
blad 09) voor bijna hetzelfde een orgel voor F 2950,+. Indien
orkestfluit en boudrond worden weggelaten, zakt de prijs naar F 2275,=
Op de
algemene vergadering van 25 november wordt besloten het Standaart-orgel aan te
schaffen. De tekening van het front door dhr. Oets werd ook geaccepteerd.
Meppeler
Courant 1925-11-28
1925: Lezing van Dr. Slot in de hervormde kerk te Assen.
Misschien is op deze manier de wens voor een orgel vanuit Rekken in Hoogeveen
terecht gekomen?
Provinciale Drentsche en Asser courant 11-11-1925, 27-11-1925, Nieuwsblad van
het Noorden 27-11-1925
Provinciale Drentsche en Asser courant 15-02-1926
1926: In dit jaar kwamen er klachten over de kwaliteit van
het Faber-orgel.
Men besloot tot de aanschaf van een nieuw orgel
voor f 3.190,- van de firma A. Standaart te Schiedam.
Indien het oude front blijft gehandhaafd wordt de prijs f
2.975,-
Het front werd in Hoogeveen gemaakt. Hiervoor bracht Standaart F
190,= in mindering.
Het orgel werd gefinancierd middels een lening. Deze werd
uitgezet door 130 aandelen van f 25,- uit te geven.
Dispositie:
Manuaal. | C-f3 | 54 toetsen | |
Prestant | 8 | 54 pijpen | 24 in het front |
Zacht gedekt | 16 | 54 pijpen | 24 op een aparte lade |
Roerfluit | 8 | 54 pijpen | |
Viola d'Amore | 8 | 54 pijpen | |
Voix Celeste | 8 (vanaf c0) | 42 pijpen | |
Aeoline 8 | Harpintonatie | ||
Octaaf | 4 | 54 pijpen | |
Orkestfluit B/D | 4 | 54 pijpen | |
Woudfluit | 2 | 54 pijpen | |
Pedaal | C-h | 24 toetsen | |
Subbas | Subbas |
Tremulant met verstelbaar slagtempo; drukknoppen P - MF - T - A; speeltafel terzijde.
Koppeling Manuaal - Pedaal; Super Octaafkoppel; 408 sprekende pijpen.
Systeem: Rein - Pneumatisch kegellade
Op 21 maart 1926 werd het nieuwe orgel in gebruik genomen
met aan het orgel Dhr. Mulder uit Meppel. Het definitieve
bestek is bewaard gebleven. Voor
de volledige tekst van een voorgaande offerte van Standaart zie de bijlage.
Op 14 januari reageert J.
Kroon uit Winterswijk op de onderstaande advertentie. Hij heeft de volgende
vragen:
- Hoe oud is het orgel en door wie geplaatst.
- Is het
mechanisch of pneumatisch
- Wat is de dispositie
- Zijn pijpen,
balg en windlade nog behoorlijk
- Graag een foto
- Wat zijn de
afmetingen
De standaard
09-12-1925 en 12-01-1926
Zeer waarschijnlijk was het front nog ongewijzigd gezien de tekst
van de advertentie. Ook was er een foto beschikbaar.
Er is belangstelling
vanuit de gereformeerde kerk van Nijeveen voor het
orgel. Het orgel wordt bezocht, maar men concludeert dat het te groot is om in
Nijeveen te kunnen plaatsen.
Later in
januari schrijft Kroon dat het
orgel hem zeer aanstaat en hij van plan is het te kopen. Hij komt naar Hoogeveen
om het te bekijken en te bespelen. Het orgel zal worden geplaatst in de Kapl van
de inrichtingen voor zwakzinnigen in Rekken.
Op 25 januari vraagt hij per
briefkaart of hij het orgel al op
15 februari kan ontvangen.
Op 5
februari schrijft hij dat hij het waardeert dat het orgel al op 15 februari
gehaald kan worden. Hij begrijpt dat er dan nog niemand van orgelmaker Standaart
aanwezig is. Hij is blij dat er een meubelmaker en een instrumentmaker uit
Hoogeveen aanwezig zijn bij de demontage. Hij zal echter ook zelf iemand
meenemen. is dat akkoord? Hij neemt een auto mee om het orgel te vervoeren.
In een volgende briefkaart van 11
februari schrijft Kroon dat iemand een dag van te voren zal komen om het orgel
samen met de meubelamker uit Hoogeveen te demonteren. Deze kosten zijn voor
rekening van Hoogeveen. Hij zal binnenkort de koopprijs overmaken.
Op
13 februari schrijft Kroon dat de
auto een paar dagen later komt. Demontage wel op dezelfde dag.
In 1927
ontstaat er discussie over de betaling van de demontage van het orgel. Dit
blijkt te zijn uitgevoerd door de Vereenigde Kerkorgelfabrieken in Aalten/Utrecht
(Elbertse). De wissel blijkt oninbaar.
Brieven van
18 juni 1927,
13 juli 1927,
16 januari 1928,
22 mei 1928,
5 juli 1928,
Het Faber-orgel
stond maar kort in de kapel te Rekken. Het werd in 1934 vervangen door een
orgel van de firma Valckx en van Kouteren te Rotterdam. Hierna is er niets meer
bekend.
Het Orgel 1934
januari
Het orgel 1934 mei
Zutphensche courant 13-04-1934 - Het oude orgel uit Coevorden/Hoogeveen wordt
hier nog genoemd.
Ansichtkaart: Het Faber-orgel in de kerk van de Rekkense Inrichtingen (06)
Provinciale
Drentsche en Asser courant 30-08-1932, 24-12-1932
Provinciale Drentsche en Asser courant 20-01-1936, 07-02-1936, 24-02-1936,
24-02-1936
Foto Drents Archief nr. MZ11405000110
1939:
Plannen verplaatsing orgel?
Provinciale Drentsche en Asser courant 22-02-1939
1947:
Herstel van het orgel voor f 165,-? door Standaart. Na dit herstel is het orgel
nog niet in orde. Men wil de rekening pas voldoen als het orgel weer goed
functioneert.
Standaart adviseert een volldige revisie voor f 750,-. Het is
vrij zeker dat men daar niet op in is gegaan. (08)
Provinciale
Drentsche en Asser courant 19-09-1951
1951: Herstel van
het orgel voor f 20,- door Beekamp uit Hoogeveen. (08)
1960: Herstel door de firma E. Leeflang te Apeldoorn. Er lag een offerte
voor restauratie voor f 2.900,-. Dit was inclusief het vervangen van de
membranen voor f 500,-. Het vernieuwen van de windmotor zou f 650,- kosten.
Het is niet te reconstrueren welke werkzaamheden door Leeflang werden uitgevoerd.
Het onderhoud wordt na deze werkzaamheden door hen uitgevoerd. (08)
Foto: Wim Standaart (05)
Meppeler Courant
1960-02-29
1972: Januari Brief
waarin de fa. A. den Bleker - A. Fabritius zijn diensten aanbiedt. Het gaat om
een Nederlands-Duitse samenwerking. (08)
1973: 30 augustus:
Brief van F.A. Meijer van de
Hervormde kerk te Coevorden aan Ds. Nienhuis van Hoogeveen met gegevens over Faber-orgel,
zoals dat in Coevorden stond.
4 september:
Brief van Ds. J.H. Nienhuis aan
Nico Verrips met gegevens die Ds. Nienhuis heeft kunnen achterhalen van het orgel
uit het archief van de kerk.
Uit de
aantekeniningen van ds. Nienhuis blijkt dat hij gedegen onderzoek heeft
gedaan in de archieven van de kerk.
6 september:
Brief met aanvullende gegevens van
Ds. J.H. Nienhuis aan Nico Verrips. Door navraag te doen in Coevorden heeft hij
achterhaalt dat het eerste orgel werd gemaakt door Faber in 1657. Meer
inlichtingen zouden volgens Coevorden te verkijgen zijn bij dhr. Van der Kleij
te Emmen.(08)
6 september: Ds. Nienhuis dankt dhr. Meijer
voor zijn uitgebreide antwoord
omtrent het Faber-orgel van Coevorden. (12)
16 oktober: Nico Verrips, organist van de Hervormde kerk te
Meppel adviseert om het instrument af te danken,
omdat herstel "paarlen voor de zwijnen" zou
zijn.
Het rapport
van Nico Verrips beschrijft de huidige
toestand van het orgel en schetst de mogelijkheden van herstel of bouw van een nieuw orgel.
18 oktober: Offerte van Mense Ruiter
aan Nico Verrips voor een nieuw instrument met 2 klavieren en vrij pedaal met 11
registers voor F 75.000,=
Ongedateerd:
Samenvatting (blad 01,
blad 02) van G. de Jong rapport
Nico Verrips voor de besluitvorming binnen de Remonstrantse kerk.
(08)
1974:
In het
Kerkblad van februari wordt verslag gedaan van de situatie rond het orgel.
20 maart:
Brief van de Hervormde
orgelcommissie aan Ds. Nienhuis als antwoord op zijn brief van 11 februari. Er zijn op dit moment geen geschikte tweedeands orgels beschikbaar. Men
is graag bereid
de kerk te adviseren. Kosten: f 160,-
29 mei:
Schrijven van Ds. Nienhuis aan de kerkenraad en dokter de Jong met de stand van
zaken rond het orgel
10 juli:
Offerte van Reil aan de
Remonstrantse kerk voor een eenklaviers orgel met een Fagot 16' op het pedal
voorl voor 35.975 (excl. BTW) of een tweeklaviers instrument voor F 41.475,=
(excl. BTW)
16 juli:
Offerte van Flentrop aan de
Remonstrantse kerk voor een eenklaviers orgel met aangehangen manuaal voor
38.000,=
1 augustus:
Offerte van Ernst Leeflang
aan de Remonstrantse kerk voor een orgel met 1 manuaal (6 stemmen) en
pedaal met Subbas 16' voor F 53.582,72,=
2 augustus:
Offerte van Vierdag aan de Remonstrantse kerk voor een orgel met 1 manuaal
(6 stemmen) en aangehangen pedaal voor F 53.012,= (08)
1975:
16 januari:
Brief van Ds. Nienhuis
aan W.D. van der Kleij uit Emmen naar aanleiding van een bezoek van vd. Kleij
aan Hoogeveen met gegevens over het orgel.
Op
10 februari nemen de beide
organisten E. Dokter en A. Nijmeijer ontslag omdat er een nieuwe organist is
benoemd.
9 april:
Er wordt een elektronisch Johannes-orgel (Opus
60) aangeschaft dat door Feike Asma wordt ingespeeld. Zie
programma.
Het Standaart-orgel wordt
niet afgebroken, maar blijft staan. (08)
Foto: Wim Standaart (05)
Bronvermelding:
par. 1.
Systeem. Het orgel zal worden vervaardigd in eigen werkplaatsen, volgens het
Rein-pneumatische Kegelsysteem, met toepassing onzer speciale tegewicht-methode, waardoor
alle veertjes, scharniertjes en verdere teedere deeltjes overbodig zijn geworden.
par. 2.
De Windladen. Deze worden uit eerste soort kurkdroog Slavonisch eikenhout
vervaar-digd, met ruime register-cancellen van rechtdradig Archangel grenen. De
samenstelling geschiedt naar een, aan langjarige ervaring getoetste, speciale krimp- en
zwelvrije methode, alle houtverbingen als zwaluwstaarten in elkander gevoegd. De kegels
worden uit uitgezocht Ahornhout, in langsrichting van het hout, gedraaid en met zwaar en
week Fransch ventielleer bekleed. De kegelstangen worden uit massief Fosforbrons of
vertind hardkoper genomen en zullen een minimum dikte hebben van 2 mm. Deze draden worden
van schroefdraad voorzien, terwijl dubbele stelmoeren het mogelijk maken de hefhoogte der
kegels te regelen zonder den afstand tot de opstootende membraam te beïnvloeden. De
membraamdeksels worden eveneens in massief eiken uitgevoerd en zoodanig aangebracht, dat
door het losnemen van enkele houtschroeven, de moeren der kegels te bereiken zijn. De
deksels worden door een blanke vernislaag tegen invloeden van vocht en ademtochten
beveiligd.
par. 3.
De Speeltafel.
Dit voorname onderdeel, de pneumatische centrale van het orgel, wordt naar eigen
tegenwicht systeem door speciale werklieden, van massief Slavonisch eiken geboued en
zoodanig ingericht, dat het geheel als een schrijfbureau, stofdicht, over klavieren en
registers heen, te sluiten is. De registers worden uit massief elfeniet gesneden en, als
drukkers, vlak boven de klaviertoetsen aangebracht. De werking is bijzonder licht en
aangenaam. Sierlijke porcelijnen naamplaatjes, in verschillende tinten voor de
respectievelijke klavieren en het pedaal, vergemakkelijken het overzicht.
par. 4.
De Klavieren.
De constructie hiervan geschiedt uit geheel rechtdradig pijnhout; de witte toetsen worden
met eerste soort elfeniet bekleed; de zwarte toetsen zullen uit massief ebbenhout bestaan.
De omvang is zoals bij de hier bijgevoegde dispositie is aangegeven. De indeeling wordt
genomen volgens de internationale Congresmaat. Leid-stiften worden van vertind koper
vervaardigd. Polsters met vilt uitgevoerd, waardoor bijzonder lichte, geruischlooze
aanslag verkregen wordt. Het montuur der klavieren wordt in zwart gepolijst mahonie- of
notenhout aangebracht.
par. 5.
Drukknoppen.
In de voorlijst van het onderklavier wordt een compleet stel combinatieknoppen gemonteerd,
waarmede het mogelijk is, zelfs onder het spelen, plotselinge veranderingen in de
geluidsterkte aan te brengen. Door een vernuftig apparaat lossen deze knoppen elkender af,
zoodat, met één lichten vingerdruk, iedere gewenschte register-combinatie kan worden
ingeschakeld. Gelijkertijd worden automatisch de handregisters buiten werking gesteld,
zoodat deze weder voor een andere klankkleur kunnen worden gereed gezet.
par. 6.
Het Pedaal.
De omvang hiervan is bij de dispositie aangegeven. Ook hier wordt de Congresmaat
toegepast. Voor de constructie wordt taai eikenhout genomen, en worden de ramen met
zwaluwstaarten in elkander gevoegd. Soepele en regelbare veering wordt verkregen door
toepassing van stalen platen, waardoor het z. g. "lamworden" der toestsen
uitgesloten is. Door oordeelkundige aanbrenging van zwaar vilt is de bespeling zonder
eenig bijgeluid en zeer aangenaam. De "zwarte" toetsen worden in straalvorm
aangebracht.
par. 7.
Het Pijpwerk.
Het metalen pijpwerk wordt, in verband met acoustiek en inhoud van de kerk berekende
mensuren genomen. In eigen werkplaatsen wordt het metaal gemengd en gegoten, zoodat het
tingehalte van iedere pijp, de zwaarte en soldeervastheid, ten volle gegarandeerd worden.
Het juiste aantal sprekende pijpen wordt bij de opgegeven dispositie aan-gegeven. Naar
gelang van het vereischte karakter worden verschillende pijpgroepen vervaardigd uit een
melange, varieerend van 75% tot 45% Banka tin. Als bijmengsel wordt Spaans lood genomen,
terwijl de grootste pijpen uit zwaar alluminium zullen worden samengesteld. Frontpijpen
worden met geheel opgeworpen labium, sprekend als Prestant en als zilver glanzend
afgewerkt. Strijkende stemmen worden van onze speciale rolfrains voorzien; alle groote
pijpen der labiaalstemmen tot 1 voet bekomen stemkrullen. Gedekte pijpen worden voorzien
van hermetisch sluitende, schuifbare deksels; terzijde van het labium worden breede
baarden gemonteerd. De tongwerken bekomen massief koperen tongen en lepels; in de corpsen
worden insnijdingen aangebracht, waarmede de toonkracht te regelen, en het karakter in
juiste verhouding tot het ensemble is te brengen. De houten pijpen worden naar het
vereischte klanktimbre, in Cypressen, Ahorn of Archangel grenen uitgevoerd en van
Slavonisch eiken spraakstukken en stoppen voorzien. Inwendig worden deze pijpen met
poriën vullende emulsie behandeld; uitwendig, door een laag blanke vernis, tegen
inwerking van vocht en andere invloeden beschermd. De stemstoppen worden met eerste soort
Fransch schapeleder bekleed.
par. 8.
Intonatie.
Aan dezen belanrijken arbeid wordt de uiterste zorg besteed. De kunstwaarde van een goed
instrument hangt voor een voornaam gedeelte van dit werk af. Deze werkzaamheden worden, in
een daarvoor speciaal ingericht atelier, uitsluitend door artistieke werk-krachten
verricht. De meest moderne hulpwerktuigen en instrumenten zijn hiertoe ter beschikking en
de resultaten worden aan de meest strenge eischen onderworpen, terwijl alles in kerk nog
zal worden nageïntoneerd.
par. 9
Windvoorziening.
De benoodigde wind wordt door een drieledig windtoestel, van ruim berekende capaciteit,
bestaande uit een groote reservoir- of magazijnbalg en twee aanvoer- of voedingsbalgen,
aangevoerd. Het nieuwste principe tot het verkrijgen van den meest egale druk, wordt
hierbij toegepast. De inlaat- en sperventielen werken bijzonder licht bij volkomen
luchtdichte afsluiting. Een veiligheidstoestel is aangebracht waardoor forceeren, door
onoordeelkundig trappen, niet kan voorkomen, terwijl door een wijzer de stand van den
blaasbalg gecontroleerd kan worden. Het geheel wordt in Archangel grenenhout
geconstrueerd, voor de dubbele beledering wordt eerste soort Fransch schapeleder verwerkt.
Inwendig wordt alles met speciale pakking luchtdicht afgesloten, uitwendig door een zware
blanke vernislaag tegen vocht en ademtochten beschermd.
par. 10.
Windleidingen.
De windleidingen of toevoerkanalen worden van stevig grenenhout met ruim berekende
doorlaatopeningen aangebracht. In- en uitwendig worden deze op speciale wijze behandeld om
aan absolute dichtheid bescherming tegen uitwendige invloeden te paren.
De montage geschiedt zoodanig, dat nimmer scherpe hoeken voorkomen en de wind, dus
volkomen stootvrij, de windladen en het pijpwerk bereiken kan. Verbindingen worden met
Fransch schapeleder z. g. nat belederd. De windleidingen, naar sprekende frontpijpen
worden van stevig lood genomen en de hoekverbindingen gesoldeerd.
par. 11.
Buisleidingen.
De voor de pneumatische inrichting benoodigde buisleidingen worden van naadloos vertind
hardlood genomen. Iedere leiding zal uit één enkel stuk bestaan, zoodat geen hulpstukken
of moffels verwerkt worden. De montage zal uiterst zorgvuldig geschieden en op
verschillende plaatsen zullen steunpunten worden aangebracht, waardoor z. g. uit-
zakken na langdurig gebruik is uitgesloten.
par. 12.
Orgelkast.
De uitvoering der orgelkast geschiedt naar het ontwerp, dat bij de hier bijgaande
samenstelling is aangegeven. Zoo niet anders overeengekomen wordt, geschiedt de
constructie uit zacht hout. Voor versiering wordt uitsluitend beeldhouwwerk in hout
aangewend; gips etc. wordt in geen geval toegepast. De afwerking is degelijk doch
eenvoudig; de paneelen van elzen triplex, worden trillingvrij, in groeven bevestigd.
par. 13.
Verpakking en Vervoer.
Na aan de fabriek te zijn opgebouwd en gecontroleerd wordt het instrument zeer zorgvuldig
verpakt en naar de bestemde plaats verzonden. Deze uitgaven, zoomede reiskosten van
personeel enz. zijn in de prijs begrepen. Alleen de kosten van vracht van naastbijgelegen
station naar de kerk, en inwoning voor onze monteurs gedurende de montage, komen voor
rekening der kerk.
par. 14.
Oplevering en Keuring.
Dadelijk na de afwerking van het instrument in de kerk, werkzaamheden welke immer onder
mijn persoonlijk toezicht plaats grijpen, staat het orgel ter keuring, van de door Uw
geacht College aan te wijzen deskundigen gereed en moet het aan de allerhoogste eischen,
aan een eerste klasse kerkorgel te stellen, onvoorwaardelijk voldoen. Wanneer er eenige
aanmerking zou zijn, behoeft geen aanvaarding te volgen en is schadevergoeding hoegenaamd
verschuldigd.
par. 15.
Garantie.
Daar de vervaardiging van het instrument plaats vindt volgens wetenschappelijke regelen en
de uiterst solide technische samenstelling, beproefd is aan langjarige ondervinding,
terwijl uitsluitend een keur van de allerbeste materialen aan het werk wordt ten koste
gelegd, verleenen wij op onze instrumenten een garantie van twintig jaar. Ieder gebrek dat
zich eventueel openbaart, niet veroorzaakt door bovenmatige vochtigheid of hitte, wordt
zonder eenige kostenberekening direct en afdoende hersteld. Jaarlijksche revisie en
stemming is niet onder garantie begrepen.
par. 16.
Aflevering en Betaling.
Na afloop der keuring wordt het orgel afgeleverd en zal de betaling plaats hebben.
Desgewenscht kan een gedeelte der aannemingsom tot latere betaling, als garantie waarborg
tegen een matige rente blijven staan.
Bovendien kunnen nog de volgende voorzieningen worden aangebracht:
A. Zwelwerk(n. v. t. ).
B. Automatisch Pedaal(n. v. t. ).
C. Centraal Crescendo(n. v. t. ).
D. Vrije Combinatie(n. v. t. ).
E. Windmachine. (hier toegepast).
Wanneer electriciteit voorhanden is verdient het alle aanbeveling het instrument te
voorzien van een electrische windmachine. Deze inrichting bestaat uit een speciaal voor
dit doel gewikkelde, electromotor met absoluut geruischloozengang, waaraan, zon-der
transmissie, een windturbine is gekoppeld. Vanuit de speeltafel is deze machine in werking
te stellen en regelt zich verder geheel automatisch. Deze machines worden in alle soorten
en kwaliteiten in den handel gebracht, door onze fabriek worden echter uitsluitend eerste
klasse machines geleverd, uit de bekende fabriek van G. Meidinger te Bazel. De machines
worden geheel compleet geleverd en met soepele verbinding aan het orgel aangesloten;
alleen draadaansluiting aan het electrisch net komt voor reke-ning der kerk.
Samenstelling van het orgel:
Klavier van C-f
Dispositie.
Manuaal: | Pedaal: |
1. Prestant 8 54 pijpen | 13. Subbas 16 Per Transmissie |
2. Bourdon 16 54 " | 14. Koppel Pedaal-Manuaal |
3. Roerfluit 8 54 " | |
4. Viola di Gamba 8 54 " | |
5. Voix Celeste 8 42 " | |
6. Aeoline 8 Per Transmissie | |
7. Octaaf 4 54 " | |
8. Orkestfluit 4 Bas 24 ": | |
9. Orkestfluit 4 Disc. 30 " | |
10. Woudfluit 2 54 " | |
11. Super Octaafkoppel | |
12. Tremulant met verstelbaar slagtempo |
Aantal sprekende pijpen 420 stuks.
Prijs f. 2950, --. (Tweeduizend en vijftig gulden). Toegerust met eerste klasse
geruischlooze windmachine verhoogt den prijs met f. 300, -. (Driehonderd gulden).
Het instrument hoeft niet te worden aanvaard wanneer het niet aan de allerhoogste eischen
voldoet en kan één of twee maanden worden beproefd.
Twintig jaar absolute garantie wordt op zegel verleend.
Aldus opgesteld te Schiedam 7 maart 1925. De kerkorgelfabrikant:
w. g A. Standaart.
Foto: Wim Standaart (05)