Assen Hervormde Kapel Oosterhoutstraat (De Schalm)

Kerk

Assen krijgt rond 1870 een Vereeniging voor Evangelisatie en Onderwijs als tegenwicht van de vrijzinnige richting binnen de Hervormde Kerk. In 1878 wordt de naam gewijzigd naar Vereeniging voor Christelijke Belangen. De vereniging organiseert bijeenkomsten in een ruimte aan de Vaart naast het pand van de Drentse Stoombootmaatschappij. Later wordt ruimte gevonden in 'Gebouw de Vrede' aan de Alteveerstraat. In 1879 wordt besloten tot de bouw van het 'Uniegebouw aan de Vaart ZZ. De vereniging blijft groeien en in 1913 wordt aan de Oosterhoutstraat een kerk gebouwd. De Asser architect H. Enklaar Hzn maakt het ontwerp. (05)


http://fotos.serc.nl/drenthe/assen/assen-29895/ (Eind jaren '60)

1919: De vereniging krijgt een anonieme gift van f 2.500,- voor een nieuw orgel.


Provinciale Drentsche en Asser courant 31-05-1919, Nieuwsblad van het Noorden 28-05-1919


Het Orgel juni 1919, november 1919

De Vereniging van Christelijke belangen geeft opdracht aan de firma A. S. J. Dekker te Goes om een orgel te plaatsen in de Hervormde Kapel.
Adviseur is de organist van de Hervormde kerk de heer F. Bicknese. Als organist wordt aangesteld de heer H. Somer.


Het Orgel 1919 augustus

assen10a.jpg (25840 bytes)
Foto: Beeldbank Drents Archief uit 1973. Het front is dan al behoorlijk beschadigd.

1920: Het orgel wordt op zondag 1 augustus in gebruik genomen. Uit het krantenbericht blijkt dat er al een orgel aanwezig is. Waarschijnlijk een harmonium. Ds. Kan leest psalm 150. De collecte brengt f 200,- op.


Provinciale Drentsche en Asser courant 02-08-1920


Het Orgel 1920 augustus


Dispositie:

Manuaal C - g3 Pedaal C - d1
Bourdon 16' Subbas (transmissie) 16'
Prestant 8'    
Roerfluit 8'    
Viola di Gamba 8'    
Voix Celeste 8'    
Principal 4'    
Flute dolce 4'    
Woudfluit 2'    
Cornet 3 sterk    
Mixtuur 3 sterk    
Trompet 8'    

Octaafkoppels; Pedaalkoppel; Knoppen voor P, MF, F, T, O. Tremolo.

assen10b.jpg (28232 bytes)

20 november 1920: Concert georganiseerd door de Asser Kunstkring door organist Bernard ten Cate en zangeres mej. M. Servatius.


Provinciale Drentsche en Asser courant 16-11-1920, 22-11-1920

18 december 1920: Concert door organist Bernard ten Cate, zangeres mevr. Doornbos-Houwink en mej. Vogin viool


Provinciale Drentsche en Asser courant 17-12-1920, 20-12-1920

1922: Organist H. Somer verzorgt orgellessen.

Provinciale Drentsche en Asser courant 12-07-1922

28 oktober 1922: Benefietconcert door dhr. H. van Steenhoven orgel, Mej. H. Crajι sopraan en Mej. J. Meeuwse viool.


Provinciale Drentsche en Asser courant 21-10-1922, 30-10-1922

1923: 2 november: Concert door het Marburger Studenten Madrigaalkoor


Provinciale Drentsche en Asser courant 03-11-1923

1924: 1 maart Benefietconcert door mej. Gijsbertse zang, mej. Jo Meeuwse viool, Henk van Steenhoven orgel.

Provinciale Drentsche en Asser courant 23-02-1924, 03-03-1924

1925: 22 november: Lezing door ds. G. van Duyl met orgelspel door dhr. Ferdinand Kloek. De dienst wordt voor de radio uitgezonden.

Provinciale Drentsche en Asser courant 21-11-1925


1926: 6 maart concert door W.F. Swijters orgel, Mej. Marie Lyons zang en Mej. Eli Donath viool.


Provinciale Drentsche en Asser courant 01-03-1926, 08-03-1926

1933: Wijdingsavond


Provinciale Drentsche en Asser courant 24-01-1933

1935: Radio-uitzending met een morgenwijding door ds. I. Groenenberg met medewerking van alt en orgel.  Op 3 mei een anti-kermisavond met een voordracht door B.N. Bating en orgel door P. Kraayma.




Provinciale Geldersche en Nijmeegsche courant 23-03-1935, Provinciale Drentsche en Asser courant 04-05-1936

1939: Wijdingsavond tijdens de 'Blauwe Week' met een lezing door ds. H. van de Loon en orgelspel door dhr. P. Kraayma en zang door Mevr. Haarma


Agrarisch nieuwsblad, jaargang 3, 1939, no. 648, 20-05-1939. De blauwe vaan; orgaan voor drankbestrijding, jaargang 36, 1939, no. 21, 26-05-1939

1942: Jeugddienst met ds. J. Gras


Provinciale Drentsche en Asser courant 27-03-1942

1948: Organist H. Somer viert zijn 50-jarig jubileum als organist. Hij krijgt een koninklijke onderscheiding.


Provinciale Drentsche en Asser courant 10-07-1948, 12-07-1948, 16-07-1948, 16-07-1948, 26-07-1948

1950: Organist H. Somer overlijdt op 71-jarige leeftijd.


Provinciale Drentsche en Asser courant 30-05-1950

Kerstconcert door het Kapelkoor onder leiding van Jean Philip Luster. Meewerkten organist E.J. van der Brug, mej. Sj. Snijders piano en mevr. T. Benes-Yntema sopraan.


Provinciale Drentsche en Asser courant 27-12-1950, 29-12-1952

1958: Op 2 mei schrijft Mense Ruiter aan de kerkvoogdij dat het orgel ernstige storingen begint te vertonen. Het meest nodige is om de 750 membranen te vervangen. Daarnaast zijn de grote pijpen in het front te zwak en komen niet goed meer op toon. Het is nog niet duidelijk of de pijpen vervangen moeten worden of gerepareerd kunnen worden. Vervanging kost ongeveer f 750,-. Reparatie minimaal f 384 en maximaal f 984,-. Als er snel wordt gereageerd kan er nog worden gepland tussen andere opdrachten door. (04)

1999: De kerkruimte is omgebouwd tot een concertruimte voor het ICO. Het gebouw heeft de naam 'De Schalm' gekregen.
Het orgel wordt in de jaren '80 afgebroken door de fa. Hagels uit Dedemsvaart.
Twee registers zijn verwerkt in een orgel voor het Wilhelmina Ziekenhuis. (01)
Andere onderdelen worden gebruikt voor de orgels van de rooms-katholieke kerken te Dedemsvaart en Hellendoorn. (02)




Reliwiki - Foto: G. Bennink juni 2001 Klik op de afbeelding voor een vergroting



Bronvermelding:
  1. E-Mail van Frits Kaan d.d. 22 april 2016, die mij wees op een artikel in het het Asser Historisch Tijdschrift d.d. september 1996. Auteur: Johan Kruiger.
  2. www: https://www.ahvassen.nl
  3. Boek: Lammert Huizing, Anderhalve eeuw Jozefkerk aan het Kerkplein, Hervormde wijkgemeente Holt-Esch, 1998
  4. Mense (06) Ruiter oud archief
  5. www: https://asseninbeeld.nl/2017/09/21/de-schalm/assen/ (18-07-2024)

Verdere geschiedenis te Dedemsvaart en Hellendoorn

Met gebruikmaking van materiaal uit Assen maakt de fa. Hagels uit Dedemsvaart in 1985 een nieuw koororgel voor de rooms-katholieke kerk in Dedemsvaart.
Manuaal I: Prestant 8’ Holpijp 8’ Vlakfluit 4’ Mixtuur 2’ 2-4 st.
Manuaal II: Holpijp 8’ Salicionaal 8’ Roerfluit 4’ Flageolet 2’ Sesquialter 2 st.
Pedaal: Holquintadeen 16’ Gedekt 8’


Foto: www.orgelsite.nl (29-11-2020)

In 2015 worden delen hergebruikt voor een nieuw orgel voor de rooms-katholieke kerk van Hellendoorn
Manuaal I: Prestant 8’ Holpijp 8’ Vlakfluit 4’ Mixtuur 2’ 2-4 st.
Manuaal II: Holpijp 8’ Salicionaal 8’ Roerfluit 4’ Flageolet 2’ Sesquialter 2 st. Tremolo
Pedaal: Holquintadeen 16’ Gedekt 8’
Koppels: Manuaal I - Manuaal II, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II


Foto: http://www.hagelsmuziek.nl (29-11-2020)