Borger, Gereformeerde kerk (PKN-kerk Goede Herder)

Ansichtkaart oude kerk

Geluidsopnamen Geert Jan Pottjewijd d.d. 10 augustus 2018
 - J.S. Bach (1685-1750): Fuga in G BWV 576 Registratie: Manuaal I: Prestant 8', Octaaf 4', Octaaf 2', Mixtuur Pedaal: Subbas 16', Octaafbas 8', Koraalbas 4', Koppel met Manuaal I
 - Johann Gottfried Walther: Wer nun den lieben Gott lässt walten Registratie: Manuaal I: Prestant 8', Octaaf 4'
 - Marcel Dupré (1886-1971) Vor deinen Thron tret ich hiermit Registratie Manuaal II: Salicionaal 8', Roerfluit 8' Pedaal: Subbas 16', Gedekt 8'
 - Marcel Dupré (1886-1971) Wir Christenleut Registratie Manuaal I: Bourdon 8' Manuaal II: Schalmei 8', Roerfluit 8' Pedaal: Subbas 16', Gedekt 8' Tremulant

1885-1925: Dhr. Oldenbeuving is voorzanger. (05)

1916: Er wordt een bazaar gehouden voor de financiering van een orgel.

Emmer courant 09-02-1916

1924: Er wordt een orgel aangeschaft. De meisjesvereniging neemt het initiatief en begint met sparen op een spaarbankboekje. Later wordt het boekje door de orgelcommissie overgenomen. Het orgel wordt geleverd door de firma Ganzevoort. Men is er niet erg tevreden over en ook het onderhoud is niet naar wens. Het onderhoud gaat over naar de firma Standaart uit Schiedam. Het is onbekend of het een orgel danwel een harmonium betrof. (05)
Dhr. de Ruiter wordt benoemd als organist.

Emmer courant 15-01-1924, 18-01-1924

1938: Concert door de blinde organist Kruithof uit Kampen.

Provinciale Drentsche en Asser courant 21-02-1938

1944: De firma Meek installeert een orgel dat afkomstig is uit een kerk in Heerde. Het wordt voor f 2.050,-gekocht en plaatsing kost f 625,-. Meek geeft tien jaar garantie en het onderhoud kost f 20.- per jaar. Gezien de plaatsing van een windmotor en de aanschafprijs zou het een pijporgel kunnen zijn. (05)

195x: Als het orgel niet meer functioneert wordt het tijdelijk vervangen door een harmonium van een gemeentelid. (05)

1956: B. Pels & Zoon uit Alkmaar installeert voor f 16.500,- een nieuw orgel met opusnummer 404. Volgens een krantenbericht zou het orgel eerst 19 stemmen krijgen, maar dat aantal bleek voor het kerkgebouw bij de inbouw van het orgel te veel. Het aantal stemmen werd terug gebracht tot 12.
Bij de ingebruikname op maandag 17 december wordt het orgel bespeeld door Simon Strating uit Emmen. Zie het programmaboekje. (04)


Het orgel in de oude kerk (verzameling van Marcel Pelt)

Dispositie:

Nieuwsblad van het Noorden 19-12-1956, Provinciale Drentsche en Asser courant 20-12-1956 en

Organist en eredienst 1956 juli/augustus en 1957 mei

1958: Willem Hendrik Zwart geeft samen met het mannenkoor Valerius uit Emmen een concert naar aanleiding van het nieuwe orgel.

Drentsche en Asser courant 24-12-1958

1962: Er wordt een nieuwe kerk gebouwd. Het orgel wordt door Pels overgeplaatst naar de nieuwe kerk en waarschijnlijk toen gewijzigd en vergroot met drie registers. (05) (03)

Nieuw kerkgebouw met pastorie

Toestand na de bouw nieuwe kerk (06) De klaviatuur aan de linkerkant.

1982: Op 24 februari meldt orgelmakerij Mense Ruiter de resultaten van een onderzoek. Het is gebouwd volgens het elektropneumatische systeem, waardoor het risico op storingen vrij groot is.
- Eén toets van het ondermanuaal is ontregeld.
- Het orgel is zeer vervuild als gevolg van de verbouwing van de kerk
- Enkele Bourdon-pijpen zijn erg zwak.
- Het pijpwerk is voorzien van stemringen. Dit geeft snel ontstemmingen.
De volgende werkzaamheden worden voorgesteld:
- Uitnemen van alle pijpwerk en het orgel schoonmaken
- Beschadigingen van het pijpwerk worden gerepareerd. Controleren van de voorslagen en stoppen van het houten pijpwerk. Bijwerken van de intonatie en een generale stemming.
- Reparatie van de ontregelde toets
De kosten worden geschat op f 8.500,-
Op 17 maart verleent de commissie van beheer opdracht aan orgelmakerij Mense Ruiter om de werkzaamheden volgens de offerte uit te voeren. Ook de frontpijpen zullen worden schoongemaakt en gespoten voor f 1.500,-
Op 22 april maakt orgelmakerij Mense Ruiter nog een aantal opmerkingen omtrent de opdrachtverlening van 17 maart. Tijdens het onderzoek wordt niet gemeld dat het orgel tijdens de verbouwing van de kerk waterschade heeft opgelopen. Op 16 april is er op verzoek van de verzekeraar NOVO te Zwolle extra onderzoek naar de waterschade gedaan.
Op 23 april meldt Ruiter de waterschade aan de NOVO:
- Aantasting van het leer van de zwelstapelbalg
- Doorzakken van het hardboard dak boven het zwelwerk
- Aantasting van het leer van de kleine balgjes in de zwelwerklade.
Herstel vergt een bedrag van f 3.500,-

1984: Op 21 december stuurt Ruiter een offerte voor het verplaatsen van de speeltafel naar de begane grond. De kosten worden geschat op f 2.800,-

1990: Op 15 januari meldt Ruiter dat het orgel op 27 december 1989 is onderzocht vanwege een aantal klachten.
 1. De Prestant 4' van het 2e manuaal zwijgt.
 2. Kortsluiting in de kabels van de registermechaniek oplossen
 3. De contacten van de registerwippers zijn verbrand
 4. De bedieningsdraden van de registermagneten zijn kaal
 5. De bedieningsdraden van de tremulant moeten vervangen worden
 6. Nazien van de contacten in de speeltafel
 7. De speeltafel zou gereviseerd moeten worden.
De kosten van de punten 1, 2 en 3 bedragen f 3.100,- en voor de werkzaamheden genoemd onder 4, 5 en 6 is f 2.850,- nodig. Revisie van de speeltafel kost f 8.800,-
Op 18 juni schrijft Ruiter dat de werkzaamheden uit de brief van 15 januari voor de punten 1 t/m 6 zullen worden uitgevoerd. Het werk is gepland voor de eerste helft van september

Huidige dispositie:

Tekening door Jan Vissering (1933-2017) (04)

1995: Op 13 september maakt Pels & Van Leeuwen een offerte. De shifters voor de afgeleide registers werken slecht. De windladen zijn in een redelijke conditie. De zuigkernmagneten van de bijladen zijn versleten. De aansluitingen van de windkanalen lekken. De speeltafel is van een verouderd type en functioneert niet meer betrouwbaar.
Het pijpwerk is van goede makelij, maar de intonatie kan aanmerkelijk worden verbeterd.
De volgende werkzaamheden worden voorgesteld:
- Het pijpwerk uitnemen en pijpwerk en orgel grondig schoonmaken
- De beschadigingen aan het pijpwerk repareren en de afdichting van hoeden voorzien van met bijenwas geïmpregneerde vlieselineband

1996: Van 15 januari is een brief van Pels & Van Leeuwen naar aanleiding van een gesprek op 8 januari met de CvB, orgelcommissie en organisten.
De werkzaamheden uit de offerte van 13 september zullen worden uitgevoerd. Diverse werkzaamheden worden uitgevoerd in eigen beheer, wat een besparing oplevert van 140 uur. De werkzaamheden zullen worden verricht in het tweede kwartaal van 1997.

2010: In 2007 ontstond de Protestantse Gemeente Borger. Als kerk wordt gekozen voor de voormalige gereformeerde kerk.

2014: Op 4 februari wordt aan orgelmakerij Mense Ruiter gevraagd wat de tarieven zijn voor het stemmen van het orgel. Het orgel is in een redelijke conditie. De windlades vormen een risico.
Op 6 juni krijgt orgelmakerij Mense Ruiter het bericht dat het onderhoud overgaat van Pels & Van Leeuwen naar Mense Ruiter.

2016: Op 13 november wordt door de organist Meendering een storing (hanger) gemeld.
Op 16 december doet orgelmakerij Mense Ruiter verslag van de reparatie van het elektrische systeem in de maanden november en december. Men heeft geprobeerd de storing zelf op te lossen, maar dat lukte niet. Een nader onderzoek wees uit dat de oorzaak lag in een doorgezakte stemmingsvloer. Deze is nu versterkt waardoor het probleem is opgelost.

2017: Orgelmakerij Mense Ruiter onderzoekt het orgel. Het elektrische systeem is verouderd en is langzamerhand een risicofactor. Het kost veel tijd om dit weer op orde te krijgen, maar het blijft een potentieel risico. Er komen binnenkort windladen beschikbaar uit een overbodig geworden orgel. Misschien kunnen deze worden gebruikt samen met pijpwerk uit hetzelfde orgel.

2018: De kerk is verbouwd. Onderstaande foto's zijn van de situatie na de verbouw van de kerk. Het orgel is ongewijzigd gebleven.


Klik op de foto voor een vergroting


Klik op de foto voor een vergroting

Huidige en vroegere organisten:
Huidig: Mw. T. Pepping uit Zuidlaren, dhr. B. Hulsebos uit Veendam en Geert Meendering.
Vroeger: Wim Opgelder (tot 2011) dhr. H. Oldenbeuving (01)

Bronvermelding:

1. E-mail d.d. 6 sptember 2010 door Geert Meendering
2. www: http://reliwiki.nl/index.php?title=Borger,_Hoofdstraat_13A_-_Gereformeerde_Kerk (oude kerk) (17-02-2014)
3. www: http://reliwiki.nl/index.php/Borger,_Hoofdstraat_11_-_Goede_Herderkerk (nieuwe kerk) (17-02-2014)
4. Archief Jaap Brouwer
5. Boek: 1837-1987 De verwachting blijft - 150 jaar Gereformeerde Kerk Borger
6. www: http://www.kerkeninbeeld.nl (02-08-2024)