Emmercompascuum, Gereformeerde kerk
De Gereformeerde kerk van Emmercompascuum is gesticht op 15-11-1894. Het kerkgebouw werd in 1900/1901
gerealiseerd. Landelijk werd er geld ingezameld voor de kerkbouw.


Links: De bazuin;
gereformeerde stemmen uit de Christelijke Afgescheidene Kerk in Nederland-kerk-,
nieuws- en advertentieblad, jaargang 48, 1900, no. 38, 21-09-1900 rechts: (06)
1911: De voorzanger krijgt 10 gulden betaald. Er is waarschijnlijk
nog geen orgel. (01)
1912: Er zijn plannen voor de aanschaf van een orgel voor 500 gulden, maar dit
blijkt te duur te zijn. In plaats hiervan wordt een haan op de kerktoren gekocht voor 4 ½ gulden. (01)
1918: Standaart bouwt een nieuw pneumatisch orgel met 640 pijpen, waarvan 42 sprekende pijpen in het front. Windvoorziening:
'bascule trapbeweging.
De ingebruikname is op 23 mei 1918.
(02) (08)
De aanschafprijs is 2500 gulden. De organisten moeten zelf
voor een orgeltrapper zorgen. De orgeltrapper krijgt vijf gulden per jaar. (01)

Emmer
courant 18-05-1918
Dispositie:
Manuaal |
|
Pedaal |
|
Bourdon |
16' |
Subbas |
16' |
Prestant |
8' |
|
|
Viola |
8' |
|
|
Céleste |
8' |
|
|
Roerfluit |
8' |
|
|
Fluit dolce |
4' |
|
|
Octaaf |
4' |
|
|
Woudfluit |
2' |
|
|
Mixtuur |
IV |
|
|
Trompet |
8' |
|
|
Koppeling Manuaal-Pedaal
Octaafkoppel
4 combinatieknoppen (08)
1921:
Orgelconcert door dhr. Visser uit Nieuw-Amsterdam.

Emmer Courant
05-02-1921
1957:
Op 1 maart wordt het 'geheel gerestaureerde kerkgebouw' in gebruik genomen. De
kerk wordt bijna volledig vernieuwd. Het orgel krijgt een plaats op een balkon
achterin de kerk en wordt gemoderniseerd door het snijwerk te verwijderenen de
orgelkas te schilderen.

Nieuwsblad voor het Noorden,
02-03-1957
Dispositie van waarschijnlijk na de verbouwing van de kerk. (02)
Manuaal |
|
Pedaal |
|
Prestant |
8' |
Subbas |
16' |
Roerfluit |
8' |
Quintadeen |
8' |
Fluit |
4' |
Nachthoorn |
4' |
Octaaf |
4' |
|
|
Octaaf |
2 |
|
|
Mixtuur |
1 1/3' |
|
|
Trompet |
8' |
|
|

Foto 1968 (09)
1978: Op 14
juni stuurt de orgelbouwadviescommissie van de Gereformeerde
organistenvereniging (GOV), nadat de kerk telefonische contact heeft gehad met
Johan van Dommele, de voorwaarden voor een orgeladvies. Na ondertekening van de
voorwaarden wordt een
bezoekafspraak gemaakt.
Op 14 september brengen de adviseurs Smedema en
Heidinga van de GOV een rapport
over het orgel uit op basis van een bezoek op 23 augustus. Het orgel stond
oorspronkelijk boven de preekstoel en is later bij een verbouwing verplaatst
naar een nieuw balkon boven de hoofdingang. Toen is het front gemoderniseerd en
opnieuw geverfd. De vorm is echter herkenbaar gebleven. Daarna wordt de
dispositie gegeven. De kwaliteit van het houten pijpwerk is matig. De pijpen van
zink en orgelmetaal hebben veel kernsteken. Hierdoor en door de hoge winddruk
klinkt het orgel hard en banaal. Veel membranen van de pneumatische lade zijn lek.
Het manuaal is versleten met een sponsachtig toucher. De loden pneumatiekbuizen
zijn vervangen door te nauwe plastic (benzine-)slangen. Dit heeft men geprobeerd
te verhelpen door een hoge winddruk. De windvoorzienig functioneert goed, maar
is wel wat lekkage en houtworm. De GOV is van mening dat het orgel is
afgeschreven. Een restauratie is niet meer verantwoord. Het beste is een nieuw
orgel te laten bouwen. ER wordt gedacht aan een orgel met 2 manualen en
zelfstandig pedaal van 11-13 stemmen. De kosten worden ingeschat op ongeveer f
10.000,- per stem. (10)


Heidinga maakt nog twee schetsen voor varianten op de begane grond.
Op 7
november stuurt Mense Ruiter een
offerte met 2 voorstellen voor een nieuw orgel. Een vergelijking met het
vernieuwde orgel van Zuidwolde is zeer lastig. Beide orgels zijn van dezelfde
maker, maar de kas en het pijpwerk van Zuidwolde is kwalitatief veel beter. De
grotere pijpen van het orgel in Emmercompascuum zijn van zink en kunnen niet
worden hergebruikt. De zijwanden en de achterkant van de orgelkas zijn kromgetrokken.
Het front is gewijzigd en het snijwerk verdwenen. Beter is het van nieuwbouw uit
te gaan.
Variant A heeft 1 manuaal met acht stemmen en een Subbas 16' op het
Pedaal. Kosten f 77.000,-.
Variant B heeft vijf stemmen op het Hoofdwerk,
drie op het Nevenwerk en twee op het Pedaal. Kosten f 86.500,-
Op 25 november
stuurt de GOV een nota voor het
orgeladvies van f 479,04. (10)
19xx: Op een onbekend tijdstip wordt de orgelkas leeg gehaald en wordt er een
luidsprekerorgel geplaatst.

Foto: (07)
1994: Viering van het 100 jarig bestaan. Emmererfscheidenveen en Emmercompascuum gaan kerken in 1 kerkgebouw aan het Hoofdkanaal.
(01)
2009: Fusie Hervormde en Gereformeerde kerk als Protestantse Kerk in het vernieuwde kerkgebouw aan de Runde.
(01)
2010: De kerk wordt verkocht en daarna in 2014 gesloopt. De frontpijpen
van het orgel zijn verkocht aan een orgelliefhebber uit Brabant. Het luidsprekerorgel is verkocht naar iemand op de Veluwe. (03)
Bronvermelding:
- Website PKN Emmercompascuum: http://emmer-compascuum.protestantsekerk.net
(10-10-2024)
- Archief W.D. van der Kleij.
- E-Mail van Ben Smit d.d. 6-5-2010
- www:
http://reliwiki.nl/index.php?title=Emmer-Compascuum,_Hoofdkanaal_Westzijde_9_-_Gereformeerde_Kerk
(10-10-2024)
- www:
www.standaart-orgels.nl
- www:
http://reliwiki.nl/index.php/Emmer-Compascuum,_Hoofdkanaal_Westzijde_9_-_Gereformeerde_Kerk_(1901_-_1957)
(10-10-2024)
- E-mail d.d. 03-05-2007 van Harm xxx
- Tijdschrift: De Mixtuur nr. 20 februari 1977,
W.D. van der Kleij, Werklijst
van de Standaart-orgelfabriek (1904-1935) (10-10-2024)
- www: http://www.kerkeninbeeld.nl
(10-10-2024)
- VU-Archief: 669 Gereformeerde Organisten Vereniging
(GOV) - Orgelbouwadviescommissie 1-780 Doos 44 202. Emmer Compascuum,
Gereformeerde Kerk, 1978

Foto (04)

Foto (04)