Emmercompascuum, Gereformeerde kerk

De Gereformeerde kerk van Emmercompascuum is gesticht op 15-11-1894. Het kerkgebouw werd in 1900/1901 gerealiseerd. Landelijk werd er geld ingezameld voor de kerkbouw.

Links: De bazuin; gereformeerde stemmen uit de Christelijke Afgescheidene Kerk in Nederland-kerk-, nieuws- en advertentieblad, jaargang 48, 1900, no. 38, 21-09-1900 rechts: (06)

1911: De voorzanger krijgt 10 gulden betaald. Er is waarschijnlijk nog geen orgel. (01)

1912: Er zijn plannen voor de aanschaf van een orgel voor 500 gulden, maar dit blijkt te duur te zijn. In plaats hiervan wordt een haan op de kerktoren gekocht voor 4 ½ gulden. (01)

1918: Standaart bouwt een nieuw pneumatisch orgel met 640 pijpen, waarvan 42 sprekende pijpen in het front. Windvoorziening: 'bascule trapbeweging.
De ingebruikname is op 23 mei 1918. (02) (08)
De aanschafprijs is 2500 gulden. De organisten moeten zelf voor een orgeltrapper zorgen. De orgeltrapper krijgt vijf gulden per jaar. (01)


Emmer courant 18-05-1918

Dispositie:

Manuaal   Pedaal  
Bourdon 16' Subbas 16'
Prestant 8'    
Viola 8'    
Céleste 8'    
Roerfluit 8'    
Fluit dolce 4'    
Octaaf 4'    
Woudfluit 2'    
Mixtuur IV    
Trompet 8'     

Koppeling Manuaal-Pedaal
Octaafkoppel
4 combinatieknoppen (08)

1921: Orgelconcert door dhr. Visser uit Nieuw-Amsterdam.

Emmer Courant 05-02-1921

1957: Op 1 maart wordt het 'geheel gerestaureerde kerkgebouw' in gebruik genomen. De kerk wordt bijna volledig vernieuwd. Het orgel krijgt een plaats op een balkon achterin de kerk en wordt gemoderniseerd door het snijwerk te verwijderenen de orgelkas te schilderen.

Nieuwsblad voor het Noorden, 02-03-1957


Dispositie van waarschijnlijk na de verbouwing van de kerk. (02)
Manuaal   Pedaal  
Prestant 8' Subbas 16'
Roerfluit 8' Quintadeen 8'
Fluit 4' Nachthoorn 4'
Octaaf 4'    
Octaaf 2    
Mixtuur 1 1/3'    
Trompet 8'    



Foto 1968 (09)

1978: Op 14 juni stuurt de orgelbouwadviescommissie van de Gereformeerde organistenvereniging (GOV), nadat de kerk telefonische contact heeft gehad met Johan van Dommele, de voorwaarden voor een orgeladvies. Na ondertekening van de voorwaarden wordt een bezoekafspraak gemaakt.
Op 14 september brengen de adviseurs Smedema en Heidinga van de GOV een rapport over het orgel uit op basis van een bezoek op 23 augustus. Het orgel stond oorspronkelijk boven de preekstoel en is later bij een verbouwing verplaatst naar een nieuw balkon boven de hoofdingang. Toen is het front gemoderniseerd en opnieuw geverfd. De vorm is echter herkenbaar gebleven. Daarna wordt de dispositie gegeven. De kwaliteit van het houten pijpwerk is matig. De pijpen van zink en orgelmetaal hebben veel kernsteken. Hierdoor en door de hoge winddruk klinkt het orgel hard en banaal. Veel membranen van de pneumatische lade zijn lek. Het manuaal is versleten met een sponsachtig toucher. De loden pneumatiekbuizen zijn vervangen door te nauwe plastic (benzine-)slangen. Dit heeft men geprobeerd te verhelpen door een hoge winddruk. De windvoorzienig functioneert goed, maar is wel wat lekkage en houtworm. De GOV is van mening dat het orgel is afgeschreven. Een restauratie is niet meer verantwoord. Het beste is een nieuw orgel te laten bouwen. ER wordt gedacht aan een orgel met 2 manualen en zelfstandig pedaal van 11-13 stemmen. De kosten worden ingeschat op ongeveer f 10.000,- per stem. (10)

Heidinga maakt nog twee schetsen voor varianten op de begane grond.

Op 7 november stuurt Mense Ruiter een offerte met 2 voorstellen voor een nieuw orgel. Een vergelijking met het vernieuwde orgel van Zuidwolde is zeer lastig. Beide orgels zijn van dezelfde maker, maar de kas en het pijpwerk van Zuidwolde is kwalitatief veel beter. De grotere pijpen van het orgel in Emmercompascuum zijn van zink en kunnen niet worden hergebruikt. De zijwanden en de achterkant van de orgelkas zijn kromgetrokken. Het front is gewijzigd en het snijwerk verdwenen. Beter is het van nieuwbouw uit te gaan.
Variant A heeft 1 manuaal met acht stemmen en een Subbas 16' op het Pedaal. Kosten f 77.000,-.
Variant B heeft vijf stemmen op het Hoofdwerk, drie op het Nevenwerk en twee op het Pedaal. Kosten f 86.500,-
Op 25 november stuurt de GOV een nota voor het orgeladvies van f 479,04. (10)

19xx: Op een onbekend tijdstip wordt de orgelkas leeg gehaald en wordt er een luidsprekerorgel geplaatst.


Foto: (07)

1994: Viering van het 100 jarig bestaan. Emmererfscheidenveen en Emmercompascuum gaan kerken in 1 kerkgebouw aan het Hoofdkanaal. (01)

2009: Fusie Hervormde en Gereformeerde kerk als Protestantse Kerk in het vernieuwde kerkgebouw aan de Runde. (01)

2010: De kerk wordt verkocht en daarna in 2014 gesloopt. De frontpijpen van het orgel zijn verkocht aan een orgelliefhebber uit Brabant. Het luidsprekerorgel is verkocht naar iemand op de Veluwe. (03)

Bronvermelding:
  1. Website PKN Emmercompascuum: http://emmer-compascuum.protestantsekerk.net (10-10-2024)
  2. Archief W.D. van der Kleij.
  3. E-Mail van Ben Smit d.d. 6-5-2010
  4. www: http://reliwiki.nl/index.php?title=Emmer-Compascuum,_Hoofdkanaal_Westzijde_9_-_Gereformeerde_Kerk (10-10-2024)
  5. www: www.standaart-orgels.nl
  6. www: http://reliwiki.nl/index.php/Emmer-Compascuum,_Hoofdkanaal_Westzijde_9_-_Gereformeerde_Kerk_(1901_-_1957) (10-10-2024)
  7. E-mail d.d. 03-05-2007 van Harm xxx
  8. Tijdschrift: De Mixtuur nr. 20 februari 1977, W.D. van der Kleij, Werklijst van de Standaart-orgelfabriek (1904-1935) (10-10-2024)
  9. www: http://www.kerkeninbeeld.nl (10-10-2024)
  10. VU-Archief: 669 Gereformeerde Organisten Vereniging (GOV) - Orgelbouwadviescommissie 1-780 Doos 44 202. Emmer Compascuum, Gereformeerde Kerk, 1978


Foto (04)


Foto (04)