Gasselternijveen, Hervormde kerk

Informatie over de kerk


Ansichtkaarten links begin 20e eeuw

Opnamen d.d. 21 november 2019 door G.J. Pottjewijd

Jos A. Verheijen (1837-1924): In Honorem Sanctae Caeciliae (Deel01: volle werk, Deel02: B16, V16, P8, H8, VdG8, O4, O2 Deel03:H8, VdG8, deel04: Volle werk)
J.S. Bach (1685-1750): Fuga in G BWV 576 P8, H8, O4, O2, Mixt
Janet Corell (1942-): Merifield Deel01: P8, H8, VdG8 Deel02: VdG8, Deel03 H8, VdG8'Melodie octaaf hoger

Foto's oude situtatie vanuit http://www.kerkeninbeeld.nl

1899: 18 december Punt II: 't’ Bekomen van een orgel. Wordt besloten om hiervoor eene lijst te presenteren teneinde te zien over welke middelen valt te beschikken en tevens de algemene opinie in de gemeente te vernemen.'



Provinciale Drentsche en Asser courant 18-04-1900, Nieuwsblad van het Noorden 19-04-1900

1900: 12 februari: 'Nog wordt aan de Kerkvoogden opgedragen om in de bladen De Tijd en Nieuws van Vandaag eene vraag te doen plaatsen naar een gebruikt doch soliede - een in goeden staat zijnd Kerkorgel.'
29 maart: 'Aanbiedingen betreffende een orgel. Uit verschillende aanbiedingen, welke door den secretaris worden voorgelezen, wordt de aanbieding van den heer P. van Oeckelen en Zonen te Glimmen bij Haren als de meest geschikte gekozene en aan den secretaris opgedragen om hierover in correspondentie te treden.'
15 mei: Mede aanwezig, notabel E. Rosing, Gasselternijveenschemond en ds. Strating, predikant en H. Smit als ouderling. 'Aan de orde wordt gesteld: Aankoop van een orgel. Door de president wordt mededeling gedaan aangaandeden aankoop van een kerkorgel bij de Heeren van Oeckelen en Zonen te Glimmen bij Haren. Door Kerkvoogden wordt hierop voorgesteld mede op advies van de Heeren Ds. Strating en Smit als deskundigen om van de ... aangeboden Orgels het gebruikte orgel te nemen. Dit voorstel door den President in rondvraag gebracht wordt hierop met algemen stemmen aangenomen. Aan de secretaris wordt opgedragen om de Heeren van Oeckelen van dit besluit kennis te geven en tevens bij hen op spoed aan te dringen ten einde in de inrichting der kerk alhier op te nemen.' De notulen worden naast J. W. Salomons als president en J. Pott als secretaris, mede ondertekend door de heren A.T. Huges en E. Rosing.
13 juli: Punt II Organist en windmaker. Door de president wordt meegedeeld, dat door omstandigheden er geen bekwaam organist te verkrijgen is. Er wordt besloten om voorlopig van het welwillende aanbod van de heer Somer uit Assen gebruik te maken tot er een eigen organist is benoemd. Tot windmaker wordt voorlopig benoemd de heer J.N. Reilingh voor een nader te bepalen beloning.
Punt III: Verfwerk bij het orgel verkoop bomen: De kerkvoogden stellen voor de ververs Wiegman en Ockels het te verven gedeelte te doen opnemen en dan te laten inschrijven. De laagste inschrijver krijgt de opdracht. Wat betreft de verkoop van bomen, wordt aan de Kerkvoogdij opgedragen om bij het college van Toezicht de nodige stappen te doen om de nodige vergunningen te krijgen. (12)

In de notulen:
Op zondag 15 juli 1900 wordt het orgel in de Nederlands Hervormde kerk te Gasselternijveen door ds. G. Strating met een feestrede plechtig ingewijd.
President Kerkvoogdij: J.W. Salomons
Secretaris: J. Pott (12)

Het gekochte orgel was afkomstig uit de Lutherse kerk in Groningen waar in 1896 een nieuw orgel was geplaatst door de gebr. Van Oeckelen.
Herman Eberhard Freytag (1796-1869) en zijn zoon Willem Frederik (1825-1861) voegden in 1850-52 een nieuw rugpositief toe aan het bestaande Schnitger-orgel in de Lutherse kerk te Groningen. Dit rugpositief werd door Gaselternijveen aangekocht en omgebouwd tot een balustrade-orgel met zijkantbespeling. De mechaniek werd nieuw gemaakt.


Caecilia; algemeen muzikaal tijdschrift van Nederland jrg 9, 1852, no 10, 15-05-1852

Voor de orgelgeschiedenis van de Lutherse kerk in Grongen zie Victor Timmer, De renaissance van een barokinstrument, Stichting Groningen Orgelland, 2017

Uit het kasboek van 1900 zijn de uitgaven voor de plaatsing van het orgel goed gedocumenteerd.

Op de linkbladzijde
- 9 oktober: 'Aan J. Huizing? voor Polis van 't orgel'	f 3,30
Op de rechterpagina:
- 7 mei 'Reiskosten 5 man naar Glimmen om een orgel'	f 8,20
- 7 mei Huur van paard en rijtuig naar Zuidlaren'	f 4,00
- 18 oktober 'Aan J.K. Reiling voor 't aanbieden der intekeningslijst en het ophalen'	f 4,20
- 29 december 'Aan P. van Oekelen en Zoon te Glimmen voor het orgel'	f 1500,00
- 4 januari 'Aan R. te Velde voor timmerloon volgens rekening'	f 26,40
- 4 januari 'Aan R. Luis Hz. ,, ,, ,, ,, '	f 31,40
- 4 januari 'Aan N. Wiegman voor verven ,, ,, 'f 52,78
- 4 januari 'Aan A. Huges volgens rekening kwitantie'	f 98,875
- 4 januari 'H. Pomp als windmaker van 1 sept tot Januari'	f 2,50
- 4 januari 'Aan H. Somer voor 't orgelspelen en reiskosten'	f 10,55
- 4 januari 'Voor een zegel Obligatie ..A. Bakker'	f 0,25
- 4 januari 'R. Hoving volgens rekening'	f 10,25

Provinciale Drentsche en Asser courant 17-07-1900, 19-07-1900

Op 18 september schrijft de kerkvoogdij aan het College van Toezicht dat ze een tekort hebben van f 550,- wegens de plaatsing van een orgel en de daarvoor noodzakelijke vertimmering. Er kwam f 1.200,- aan vrijwillige bijdragen binnen. (11)
Op 1 november komt in het College van Toezicht in verbaal 28/9 de verkoop van bomen op het kerkhof voor het financieren van het orgel aan de orde. (16)
7 november: 'Hierbij komt ter tafel het tekort ingevolge den aankoop, het opbouwen en verfwerk van het orgel. Besloten wordt tot het aangaan van een leening van f 500,— om hierin te voorzien. Tevens wordt den secretaris opgedragen om gelet op artikel 20 sub één van het Algemeen Reglement de goedkeuring van het Provinciaal College te vragen. Na eenige bespreking over de benoeming van een organist, waarin geen bepaalde conclusies worden genomen.'
Door de Kerkvoogden wordt nogmaals te tafel gebracht om te voorzien in het tekort van f 500,— ten gevolge van aankoop, opbouwen en verfwerk enzovoort van een nieuw orgel in de Hervormde kerk te Gasselternijveen à f 1750,—. Tot welk bedrag door den gemeenteleden met vrijwillige bijdragen eene som à f 1250,— is opgebracht. Wordt voorgesteld eene som van van f 500,— te negotieren en deze som te eene jaarlijkse rente van 4 % ten honderd op te nemen en hierop af te lossen op 1 december 1901 f 300,— en vervolgens telkenjare f 100,—. Dit gelet op artikel 20 sub één van het Algemeen Reglement op Beheer Kerkelijke goederen en fondsen der Ned. Herv. Kerk in Nederland. Op deze vergadering komen aan de orde de opbrengst van verkoop boomen in de tuin van de pastorie,
- de kosten van aanleg en beplanting in de pastorietuin
- de vergoeding van den organist Somer op f 75,— per jaar
- de windmaker J.N. Reilingh ontvangt f 25,— per jaar. (12)
Op 13 november wordt aan het College van Toezicht geschreven dat men f 500,- tegen 4% wil lenen om het tekort van f 500,- dat ontstond door een uitgave voor het orgel van f 1.750 en de dekking uit de vrijwillige bijdragen van f 1250,-.
Aflossing op 1 december 1901 met f 300,- daarna twee keer f 100,-. (11)

1901: Op 19 februari gaat het College van Toezicht in verbaal 3/4 akkord met de procedure voor de aanschaf. (16)

1903: 23 november: Organist en voorlezer J. Sijkens? gaat per 1 januari 1904 met pensioen. Geïnformeerd zal worden of het nieuw benoemde hoofd van de school dhr. Jager de functie kan overnemen. (12)

1907: Op 20 maart 1907 wordt een brief behandeld van organist Jager om zijn salaris te verhogen en of er achter het orgel een deur kan worden geplaatst vanwege een koude tocht in de winter. Beide wensen worden gehonoreerd. Het salaris wordt verhoogd naar f 125,- per jaar en de deur wordt geplaatst. (12)

1911: Op 6 maart vraagt organist Jager wederom om salarisverhoging. Dit maal wordt zijn verzoek afgewezen. (12)

1918 : Op 18 november vraagt organist Brouwer of zijn salaris kan worden verhoogd naar f 200,- per jaar. Men besluit het salaris te verhogen naar f 175,- (12)

1919: Op 19 juni 1919 vraagt organist R. Brouwer om zijn salaris te verhogen tot f 200,-. Er wordt besloten het salaris van f 125,- met een toelage te verhogen tot f 200,-. Het salaris van de orgeltrapper Suk gaat naar f 125,- (12)

1930: De kerkvoogden zijn niet tevreden over het orgelspel in de kerk. De plaatsvervangende organisten krijgen gelegenheid om één middag per week op het orgel te studeren (12)

Kasboek 1855-1941 (09)
1901 16 januari stoel orgelzolder f 3,00 Boonstra organist 1e en 2e halfjaar 2x f 37,50, H. Pomp orgeltrapper f 10,-
1902 organist f 37,50 (2x) en voorzanger f 75,- (jaar)
1903 K. Smit windmaker f 7,50 halfjaar
1904 G.R. Jager organist f 50,- halfjaar
1906 G.R. Jager 2x f 50,- K. Smit krijgt f 40 inclusief orgeltrappen
1907 G.R, Jager f 62,50 Brandassurantie Tiel (orgel) f 1,60
1908 idem en Van Oeckelen orgelstemmen f 15,-
1909 Jager organist idem
1910 idem en K. Smit f 40
1911 idem en Van Oeckelen f 15,-
1912 jager idem
1913 idem
1914 Boonstra organist f 62,50 Boonstra extra orgelbespeling f 5,-  ; R. Brouwer organist 2e halfjaar f 62,50
1915 Brouwer 2x f 62,50
1916 idem
1917 idem
1918 idem en J. Mellius orgeltrappen f 70,-
1919 Brouwers organist 1e half jaar f 87,50
1920 Brouwer kwartaal f 50,- Meek volgens rekening f 4,- H. Suk als orgeltrapper f 125,- E. Naber voor orgelspelen f 75,-
1921 H. Thijs schoonmaken orgel f 105,- E. Naber 1e halfjaar f 75,-
1922 Mej. H. Naber organist halfjaar f 75,- foto H. Thijs stemmen orgel f 15,-
1923 Mej. Naber Van Oeckelen f 15,-
1924 Naber Van Oeckelen stemmen orgel f 15,10
1925 idem
1926 idem
1927 idem Naber 2e halfjaar f 100,- Van Oeckelen f 15,10
1928 Mej. Naber f 100,- 1e halfjaar Van Oeckelen f 15,10
1929 Mej. Naber
1930 Thijs f 15,10 2x Naber 2x 100,-
1931 organisten 3 kwartalen f 75,- Thijs 15,10
1932 Spiering onderhoud orgel f 15,10 Aan de organisten f 100,-
1933 J. Kalk organist f 25,- foto mej Panneman en Jonkman f 37,50 Spiering f 15,10
1934 Panneman Jonkman f 50,- onderhoud orgel f 15,10
1935 idem en Spiering
1936 idem en Spiering
1937 Panneman Jonkman f 50,- repareren orgel f 22,10
1938 idem
1939 idem
1940 idem
1941 Panneman Jonkman f 50,-

Samenvatting: Het orgel werd gemiddeld eens per twee jaar onderhouden en gestemd door in lek geval Van Oeckelen, Meek, Thijs en Spiering. Een grotere uitgave was er in 1921 toen Thijs het orgel voor f 105,- schoonmaakte. In de loop der tijd meerdere organisten. Hun salaris varieerde van f 50,- tot f 100,- per jaar.

193x: Johan van Meurs noteert de gegevens van het orgel in zijn dispositiecahier

(10) Klik op de afbeelding voor een vergroting

Kasboek 1942-1958
1942 Panneman en Jonkman f 50 geen spoiering
1943 idem Spiering f 15,30
1944 idem geen Spiering
1945 alelen Jonkman f 75,-
1947 panneman en jonkman f 50,-
1949 januari H. Ophof reparatie orgel f 6,-
1950 Rekening sguis gezangenbundel f 30,- rekening Spiering f 84,05 cadeau organisten f 3,60 en f 1,80
1951 cadeau organisten f 17,10
1952 cadeau organisten f 30,50
1953 cadeaus organisten f 27,10
1954 rekening Spiering f 63,-cadeau oaganisten f 27,90
1955 cadeau organisten f 10 (huwelijk) en f 27,30
1956 3 nieuwe psalmboeken f 14,55

1952: De kerk wordt gerestaureerd en op 21 januari 1953 weer in gebruik genomen. De preekstoel werd verplaatst van zijn plek onder het orgel naar een plek tegenover het orgel. In het verslag van de restauratie is een post opgenomen voor een orgelmotor van f 400,-. (08)
De windmotor is zo goed als zeker geplaatst tijdens de restauratie van de kerk. Tijdens de kerkrestauratie wordt het orgel gedemonteerd en nadien weer herplaatst. Deze werkzaamheden worden verricht door orgelmaker Lucas Rinkema te Aduard, een voormalige knecht van de fa. Van Oeckelen. Rinkema zal dus de huidige orgelmotor hebben geplaatst. Bij de kerkrestauratie zijn de orgelkas en het orgelbalkon wit geschilderd. (01)

1953: In de kerkenraadsvergadering van 18 maart wordt de begroting van de kerkrestauratie besproken. Voor de installatie van een orgelmotor wordt f 400,- geschat.
Op 11 augustus wordt besloten de preekstoel die onder het orgel is geplaatst te verplaatsen naar de overkant van de kerk aan de westzijde. (13)



De Noordooster 21 januari 1953

1959: In dit jaar werd het honderdjarig bestaan van het kerkgebouw herdacht. In het boekje Hervormde kerk te Gasselternijveen 1859-1959 staat over het orgel het volgende: 'In 1900 kreeg de kerk haar orgel, nadat voordien de gemeentezang geleid was door de onderwijzer, die behalve als voorzanger tevens als koster optrad. Het fraaie muziekinstrument, dat nog altijd de kerkdiensten opluistert, werd voor f 1500,- gekocht van P. van Oekelen en Zoon te Glimmen. In 1953 kreeg het orgel een electrische windvoorzining. Het geheel is in moderne lichte kleuren uitgevoerd.'

Jaren zestig en zeventig van de 20e eeuw: Onderhoud door amateur-organist. In die tijd werden vermoedelijk de loden conducten vervangen door westaflex-exemplaren.

In een begroting voor de kerkrestauratie uit waarschijnlijk 1979 wordt er f 500,- uitgetrokken voor het afdekken van het orgel en f 3.000,- voor het herstel van de orgelkas en het orgelbalkon. (15)

1980: In een begroting van 1980 voor de kerkrestauratie is er f 40.000,- opgenomen voor 'restauratie kerkorgel: wegens restauratie kerk afbreken en weer opbouwen orgel f 40.000,-'
Op 13 mei bracht de Hervormde Orgel Commissie een voorlopig rapport uit. Het orgel werd toegeschreven aan de gebroeders Van Oeckelen in 1900. Verder wordt een herstelling gemeld door L. Rinkema in 1959. Daarna volgt de dispositie. Het orgel verkeerd in een behoorlijke staat uitgezonder de windlade. Waarschijnlijk heeft Rinkema de originele Fluit 4´ vervangen door een Mixtuur. Hierdoor staat een deel van het pijpwerk scheef in de roosters. Het orgel is een positieve uitzondering qua klank in het licht van de artistieke vervlakking van de bouwtijd. Ook het front is een gunstige uitzondering. Aan Mense Ruiter (MR) is gevraagd een prijsopgaaf te doen. (15)
Op verzoek van de Hervormde Orgelcommissie op 13 mei maakt orgelmakerij MR op 3 oktober een rapport over de toestand van het orgel. MR schrijft het binnenwerk toe aan Van Oeckelen rond 1870. Dit binnenwerk zou in 1900 in de huidige orgelkas zijn geplaatst. De kas werd toen aan beide zijden verbreed. De kas zou uit circa 1950 kunnen stammen. Bij een herstelling in 1952 zouden een Fluit 2 en een fluit 4 zijn vervangen door een Octaaf 2 en een Mixtuur.
Een restauaratie zou uit de volgende werkzaamheden moeten bestaan:
- Binnenwerk overbrengen naar de werkplaats. De kas tijdens de kerkrestauratie afdekken met plastic.
- Windlade restaureren en hechthouten dekplaten aanbrengen. Pulpeeten in bestaande vorm vervangen. Kondukten vernieuwen in lood.
- Mechaniek restaureren
- Nieuwe windmachine. Schebalgen in tact laten
- Pijpwerk restauren en de Mixtuur weer vervangen door een Fluit 4 in Van Oeckelen-factuur. (14)

1981: Op 11 maart schrijft het Anjerfonds dat ze nog geen beslissing nemen omtrent een bijdrage. Kunnen de kosten van demontage en opbouw niet worden opgenomen in de kerkrestauratie?
Op 17 maart vraagt de kerkvoogdij aan het Bureau Monumentenzorg om medewerking voor het verkrijgen van een subsidie.
Op 24 juni vraagt de kerkvoogdij aan de provincie om de restauratie van het orgel op te nemen in de ISP-regeling voor 1981 en 1982. De total restauratiekosten belopen f 50.900,-. Geplande adviseur J.G. Erné.
Op 7 april antwoordt het BM. In de begroting voor de restauratie van de kerk is een post opgenomen voor het inpakken van het orgel. Het orgel behoeft niet te worden gedemonteerd en opgeslagen. Voor een orgelrestauratie dient men zich te wenden de rijksorgeladviseur.
Uit een telefoonnotitie van 19 juni van het BM blijkt dat de kerkvoogdij subsidie heeft aangevraagd bij het ministerie. Het ministerie acht op 17 juni het orgel van belang maar men heeft op dit moment geen geld en wijst door naar de ISP.
Op 9 juli schrijft de gemeente Gasselte aan de provincie dat het subsidieverzoek door de gemeente wordt ondersteund.
Op 22 juli schrijft het BM het te betreuren dat het orgel niet tegelijk met de kerk wordt gerestaureerd. Een aanvraag voor ondersteuning via het ISP wordt ondersteund.
Op 13 augustus schrijft de provincie dat ze subsidie willen geven als het rijk dat ook doet. Blijkens een beschikking van CRM is er geen subsidie verleend.
Op 18 augustus belt de kerkvoogdij met het BM. Als er een toezegging is uit de ISP kan het orgel verplaatst worden naar de werkplats van MR? Het BM antwoordt dat er voorlopig geen geld te verwachten is. (15)

1982: De gerestaureerde kerk wordt op 12 november weer in gebruik genomen met een kerkdienst (zie orde van dienst). Dan wordt een brochure gepresenteerd. Over het orgel wordt vermeld dat het in 1900 werd aangeschaft en dat voor die tijd het gemeentegezang werd geleid door de onderwijzer, die ook koster was. In 1953 kreeg het orgel een windmotor en werd wit geschilderd.
Op 2 december schrijft MR dat tijdens een schoonmaak- en stembeurt is geconstateerd dat windlade ondicht is. Dit werd ook geconstateerd in een rapport door Aart van Beek van 3 oktober 1980. Nu de kerkrestauratie is voltooid kan worden onderzocht of de sitatie zich nu stabiliseert. Ook werd ontdekt dat het orgel is gemaakt door H.E. Freytag in 1850 en in 1900 door Van Oeckelen is gewijzigd. (15)

1983: Op 24 maart vraagt de kerkvoogdij aan het BM of er al meer bekend is van een mogelijke subsidie.
Op 24 maart schrijft de kerkvoogdij aan de rijksdienst dat uit een rapport van MR blijkt dat het orgel is gemaakt door H.E. Freytag in 1850. Geeft dit nieuwe mogelijkheden?

1984: Op 20 november volgt het verlate antwoord op de brief van de kerkvoogdij. Op dit moment is er geen geld voor een restauratie beschikbaar. Wel het verzoek om opnieuw een aanvraag voor subsidie in te dienen via de gemeente Gasselte. Bijgesloten moet zijn een historisch rapport en een offerte van een orgelmaker.

1992: Op 10 november schrijft MR op verzoek van de kerkvoogdij een rapport. Het orgel wordt op 22 oktober bezocht. Het is een degelijk en een waardevol orgel, gemaakt door Freytag en Van Oeckelen.
De toestand van het orgel is niet heel goed. De windlade is lek, waardoor de stemming ook niet stabiel is. De balg is redelijk dicht en is vermoedelijk in de jaren '70 gelapt en voorzien van multiplex dekken. De windmachine van slechte kwaliteit en geeft veel turbulentie. De mehaniek vertoont slijtage en is vervuild. (14)

Dispositie

1998: In het kerkblad van 1998 wordt door de Stochting Orgelfonds Gasselternijveen verslag gedaan van de stand van zaken rond de geplande orgelrestauratie. In het fonds zit nu een bedrag van f 15.500. In dit bedrag is ook de opbrengst van f 7.500 opgenomen van de verkoop van het orgel in de Gereformeerde Kerk van gasselternijveen.

1999: Stef Tuinstra stelt in oktober een restauratierapport op.
In september maakt de orgelcommissie een excursie naar Reil in Heerde. Zie het verslag en de bedankbrief. (07)
Ook is er een ongedateerde beschrijving van de orgelgeschiedenis door G. Bekkering. (07)

2002: Op 29 juni werden Reil en MR verzocht een offerte voor de restauratie in te dienen. (07)

2003: Op 26 februari MR de opdracht om door Tico Top het snijwerk te laten herstellen volgens de opgave van MR van 13 februari. (14)

2007: Op 11 april werd het contract voor de restauratie gesloten op basis van de offerte van 30 augustus 2006.
Werkzaamheden:
- Demontage van het volledige binnenwerk en vervoer naar de werkplaats
- Algehele schoonmaak en bestrijding houtworm
- Verwijdering van alle electra-aansluitingen; vernieuwing electra valt buiten de offerte
- Schilderwerkzaamheden vallen buiten de offerte
- Orgelkast: In de bestaande vorm gerestaureerd
- Klaviatuur: Nog in goede staat. Herstel waar nodigrestuaratie
- Windvoorziening: Balg opnieuw beleren, nieuwe loden conducten, nieuwe windmachine
- Windlade: Nog in goede staat. Herstel waar nodig. Nieuwe viltringen.
- Speelmechaniek: Nog in goede staat. Herstel waar nodig
- Registratiemechaniek: idem beschadigde registerplaatjes herstellen
- Pijpwerk: Het mtalen pijpwerk is in goede staat. Het houten pijpwerk dien uit elkaar te worden genomen en opnieuw te worden verlijmd. Frontpijpwerk poetsen en schoonmaken
- Intonatie: Terughoudend bijwerken. Toonhoogte, stemming en winddruk. (14)

2008: In november 2008 is het orgel gedemonteerd door orgelmakerij MR. De restauratie wordt uitgevoerd door MR en orgelmakerij Van der Putten naar de situatie van 1900.
Stef Tuinstra is de orgeladviseur bij de restauratie.
Het schilderwerk is opgedragen aan de fa. Boer te Wildervank. Laukhuf levert een Ventus windmotor (14)
Van de Stichting tot Behoud van het Nederlands Orgel werd een subsidie verkregen van EUR 2.000,= (06)
Onderaan deze pagina een fotoreportage van de demontage. (02)

2009: Op 27 april wordt besloten om de grote gebogen panelen in de balustrade en de panelen achter het rasterwerk onder de frontlijst te herstellen. Schilder Boer begint zijn werkzaamheden in week 19.
De registerplaatjes worden gerestaureerd door Renske Dooijes uit Amsterdam volgens een offerte van 11 juni.
De zuilen onder het orgel worden gerestaureerd door Tico Top uit Kruisweg. (14)
Het orgel wordt op 11 december 2009 weer in gebruik genomen. Zie de uitnodiging en het krantenbericht van 28-11-2009 uit het Dagblad van het Noorden. (04)
PDF van de brochure die werd uitgegeven bij de ingebruikname van het orgel.
Op 15 december brengt MR de laatste termijn in rekening. (14)

2014: MR constateert bij een onderhoudsbeurt dat een verbindings abstractmechaniekklosjes is los geraakt. Deze zijn origineel gespijkerd. Dit zal vaker problemen geven. Het voorstel is om ze alle 54 te gaan verlijmen. Dit werk wordt in 2015 uitgevoerd.De oude situatie gaf vaak problemen. (14)

Bronvermelding:

1. Gegevens zijn afkomstig uit het restauratierapport door Stef Tuinstra uit 1999 en afkomstig uit onderzoek door H. Hooiveld in de notulen van de Ned. Herv. Kerk te Gasselternijveen, die in bewaring zijn bij het Rijksarchief te Assen.
2. Foto en informatie afkomstig van Jan Albert Mennen via E-mail d.d. 2-3-2009
3. Foto's en informatie afkomstig van Jan Albert Mennen
4. Foto's en informatie afkomstig van Jan Albert Mennen 28-11-2009
5. Boek: Het Nederlandse historische orgel 1850-1858 blz. 121-123
6. Mededelingen nr. 73 voorjaar 2008 Stichting tot Behoud van het Nederlands Orgel
7. Archief Reil
8. Drents Archief: 0355 Nederlands Hervormde Gemeente Gasselternijveen 64 Stukken betreffende de restauratie van de kerk; 1953
9. Drents Archief: 0355 Nederlands Hervormde Gemeente Gasselternijveen 70 Registers van ontvangsten en uitgaven 1855-1941: uitgaven
10. Boek: Jaap Brouwer, Johan van Meurs - Een studie over een pionierend orgeladviseur
11. Drents Archief: 0355 Nederlands Hervormde Gemeente Gasselternijveen 47 Register van verzonden stukken; 1894-1944
12. Drents Archief: 0355 Nederlands Hervormde Gemeente Gasselternijveen 43 Registers van notulen van de vergaderingen van kerkvoogden en notabelen 1894-1945
13. Drents Archief: 0355 Nederlands Hervormde Gemeente Gasselternijveen 3 Registers van notulen van de vergaderingen van de kerkenraad 1946-1957
14. Archief Mense Ruiter
15. Drents Archief: 0913 Archief van de afdeling Monumentenzorg van de provincie Drenthe 670 Gasselternijveen, De Vaart (NH kerk); 1980-1984
16. Drents Archief: 0446 Provinciaal College van Toezicht Hervormde Gemeenten 100 1900-1901
    

Jan Albert Mennen heeft zeer getrouw (schaal 1:20) een mdel van het orgel gemaakt. Zie foto's hieronder.

Fotoreportage door Jan Albert Mennen van de demontage van het instrument in november 2008:

Fotoreportage door Jan Albert Mennen van de opbouw van het instrument in 2009

Mei 2009:

Juli 2009:

Balgen, windlade, klavier en het pedaal zijn weer geplaatst. Hierna worden de frontpijpen geplaatst en kunnen de labia worden verguld.

September 2009

Het bovenste vergulde snijwerk is al weer terug en de frontpijpen zijn herplaatst. Het overige snijwerk en de "wangen" worden binnenkort herplaatst, evenals de beelden op het orgel.

28 november 2009: Het orgel is weer volledig opgebouwd in de kerk