Geluidsopnamen Geert Jan Pottjewijd d.d. 11 augustus 2021
- J.S. Bach (1685-1750):
Fuga in G BWV 576 Registratie:
Prestant 8', Octaaf 4', Octaaf 2', Mixtuur
- Jacques-Nicolas Lemmens
(1823-1881): Adoration Registratie:
Holpijp 8',Viola da Gamba 8', Tremulant
- Garmt D. Bouwman: (1946)
Intermezzo V Registratie:
Prestant 8', Octaaf 4', Fagot 8'
1892: Bouw van de
eerste kerk. (04)
Foto'sa : L. Middelbrink, Vledder (http://www.fledderkerspel.nl/)
Opmerking GJP: De orgelgeschiedenis is in het boek van W.J.
Istra nogal chaotisch beschreven. Harmonium en pijporgel worden door elkaar
gehaald en ook de jaartallen lijken niet erg waarschijnlijk.
190x:
Vanaf een onbekende tijdstip werd gebruik gemaakt van een harmonium dat voor in
de kerk stond. Het werd tijdens de ambtsperiode (1900-1902) van broeder de Braal
((1843-1925)) voor fl. 80,-- overgenomen van timmerman Evert Zeefat.
Deze had
het nieuw aangeschaft , maar bleek het spelen niet te kunnen leren . Organisten
waren achtereenvolgens De Braal jr., diaken J. Bennen en diens zoon Albert
Bennen. (05)
1914: Door vocht
aangetast , was het harmonium in mei 1914 niet meer goed bruikbaar en werd het
vervangen door een klein kerkorgel. Dit werd eveneens voorin de kerk geplaatst.
Het was afkomstig uit de Gereformeerde kerk van Monnnickendam. Aanschaf voor fl.
75,-- franco. Te betalen in 3 termijnen. Het oude harmonium bracht nog fl. 15,-
op bij verkoop aan het gezin L.Kramer. (05)
1920: Mede ten behoeve van het orgel werd in 1920 , via een advertentie
in het provinciaal Kerkblad “arme gemeente vraagt haar te helpen aan enkele
bruikbare olielampen “ de kerkverlichting te verbeteren. Kort na
ingebruikname ging het orgel ernstige mankementen vertonen. Volgens opgave van
orgelbouwer Van der Molen te Steenwijk zou een reparatie tenminste fl. 400,--
gaan kosten. Derhalve kreeg organist Albert Bennen van de kerkenraad het verzoek
zelf te proberen de ongemakken te verhelpen. (05)
1926: Orgelmaker Van der Molen bood aan om, op een goedkope manier en
onder gemakkelijke afbetalingsvoorwaarden het pijporgel uit de Gereformeerde kerk te Nijeveen,
waar hij een gebruikt orgel installeerde, over te brengen naar Nijensleek. Voor
plaatsing diende wel een verzwaring en uitbreiding van het voorportaal naar
binnen toe te worden aangebracht, om boven voor organist en orgeltrapper
voldoende ruimte te krijgen.
De prijs van het orgel was f 100,-. Dit bedrag
diende in 4 jaar te worden afbetaald. Er wordt 3 jaar 25 gulden afbetaald. Het laatste jaar wordt door de Gereformeerde kerk van Nijeveen kwijt gescholden vanwege de slechte financiële
situatie van de kerk te Nijensleek.
Albert Bennen kon het orgels slechts 2
jaar bespelen vanwege zijn vertrek naar Diever. Zijn taak werd daarna
overgenomen door Jan C. de Boer D zn. uit Steenwijk. (05)
De standaard 14-01-1933 Klik op de linker afbeelding voor een vergroting, De
standaard 22-12-1934, De standaard 26-01-1935
1934: Op 7 november
1934 ingebruikname van een nieuwe kerk op de plaats van de oude kerk. De
openingsdienst had plaats op 16 januari 1935. (03)
Het
orgel werd niet overgeplaatst en voor f. 60,-- weer doorverkocht aan de Vrije
Evangelische Gemeente in het Friese Munnekeburen.
Volgens onderstaand artikel is er een
harmonium aangeschaft bij
Ganzevoort uit Zwolle.
Via architect v.d. Schaar kon een geschikt 2e hands
kerkorgel in ontvangst worden genomen, helaas zou weldra de slechte kwaliteit
blijken. (05)
Foto (03)
De
standaard 01-02-1935
193x: Het orgel geschonken door de
fam. Heule functioneerde niet en werd na een jaar door bemiddeling van de fam.
Heule vervangen door een ander 2e hands orgel.
Als organisten fungeerden, na
het vertrek van J.C. de Boer , A.R. Meima en Henny en Gerrit Buit met als
orgeltrapper veelal de leden van de J.V.
Volgens een overgeleverd verhaal
moet in een kerkdienst waarbij zr. J. Sinkgraven-Houwer als invalster op het
orgel zat, nadat de predikant de psalm voor de tussenzang al had opgegeven ,
niet de muziek zijn ingezet maar van de galerij de noodkreet hebben geklonken “Eppie
lucht”. (05)
1947: In de zomer ging de kerkenraad akkoord met de aankoop van een 3-spels
orgel (pedalion?) voorzien van resonantiekast en elektromotor, te leveren door de fa. Ruyf
uit Dedemsvaart met 10 jaren garantie en tegen een prijs van fl. 1175, --
contant.
Dit bedrag kwam uit het orgelfonds groot Fl. 620,-- en het
restbedrag uit de kerkkas .
In weerwil van de wens der evangelisatie werkers
tot het plaatsen in het gebouw Andreas Verleur, verhuisde het oude orgel naar de
consistorie.
Drie jaar later kreeg men voor het evangelisatielokaal Andreas
Verleur hulp bij de aanschaf van een eigen orgeltje voor Fl. 109,-. (05)
Het in 1947, met 10 jaar garantie, aangekocht orgel
leverde veel problemen op. De ingebouwde elektromotor moest al na 2 jaar worden
vervangen en de leverancier Ruif was ondertussen failliet gegaan.
Restauratie werd vanwege de hoge kosten afgeraden. Klagende organisten en
slechte kerkzang maakten de toestand hoe langerzamerhand onhoudbaar. Opvallend
is ook het verloop onder de organisten in die tijd.
Na het overlijden van
broeder v.d.Pol in 1956 was Jaap Bennen aanvankelijk nog als organist
aangebleven. Latere organisten zijn o.a. J. Bolding ,v.d. Steen,Jan Kisjes,
Meint Sinkgraven, Roelof Kok , Ulco Bergsma , Willy de Boer en Alie Winters. (05)
1959: Start van een orgelfonds. Op initiatief van Jan
Kisjes werd door de jeugd een wekelijks inzameling gestart. Toch zou het nog 5
jaar duren voordat tot daadwerkelijke actie kon worden overgegaan. (05)
1965: De overweging om een elektronisch orgel aan te kopen
riep toen veel weerstand op. Op 6 oktober werd een voorlichtingsbijeenkomst
belegd, met aanwezigheid van de orgel-deskundige dhr. Teule uit Heerenveen.
Deze wist de balans geheel ten gunste van een ander pijporgel te doen omslaan en
met zijn medewerking is vervolgens , na een nieuwe offergang door de gemeente,
in ’t voorjaar 1965 bij de Fa. Fonteyn en Gaal te Amsterdam voor een bedrag van
fl. 8600
een degelijk orgel , met 8 stemmen gekocht. Dit 100 jaar oude orgel
werd, zoals later bleek, door Vermeulen gebouwd. Het orgel zou afkomstig zijn uit Amsterdam.
Het orgel wordt op vrijdag 21 mei 1965 feestelijk in gebruik genomen. (05)
1975: Vaste organist Roel Kok vertrekt, zonder dat een
opvolger beschikbaar is. H.J.Bolding nam tijdelijk waar totdat begin 1977
G.C.v.Iperen de plaats in nam en werd bijgestaan gestaan door Sj. Zijlstra,
R.Knol en Kamphuis.
Een niet onbelangrijk programma
Huidige situatie: Op dit moment wordt het onderhoud uitgevoerd door Kaat en Tijhuis (opvolgers van Fonteyn en Gaal) uit Kampen. (01)
Huidige dispositie:
Manuaal | Pedaal | ||
Prestant | 8' | Bourdon | 16' |
Holpijp | 8' | ||
Gamba | 8' | ||
Octaaf | 4' | ||
Gemshoorn | 4' | ||
Octaaf | 2' | ||
Sesquialter | II | ||
Mixtuur | III | ||
Fagot | 8' b/d | ||
Tremulant |
Foto Geert Jan Pottjewijd
Bronvermelding: