Valthermond Gereformeerde kerk Doxa, Doorsnee 2

Kerk: De Gereformeerde gemeente stichtte op 19 October 1891 een kerk op no. 30 Zuidkant Valthermond. Bij de scheuring in deze gemeente in 1945 zijn
van de ongeveer 470 lidmaten, 170 tot de Gereformeerd Vrijgemaakte kerk overgegaan (02)

1957: Bouw van een nieuwe kerk


Links: ansichtkaart na 1960, rechts foto André van Dijk Veenendaal (03)

Orgel:

19xx: Na 1912 is er een orgel geplaatst volgens onderstaand bericht.

Provinciale Drentsche en Asser courant 24-03-1932, Emmer Courant 24-03-1932

1957: Op 20 augustus doet Reil een voorstel voor een nieuw orgel (Type 6) van F 3500,= op basis van een aanvraag van dhr. Woudstra uit Sneek.
Dispositie: Bourdon 8', Prestant 4', Blokfluit 2', Sesquialter II discant. Speeltafel aan de achterzijde.
Brief d.d. 9 september van ds. Bode aan Reil als antwoord op een aanbod van Reil. Men wil nog enge weken respijt om dat de financiën nog niet rond zijn.
Op 13 september antwoordt Reil dat dit geen probleem is.(04)

1958 : Op 9 januari schrijft ds. Bode dat ze vermoedelijk ingaan op het aanbod van Reil. Hij stelt aan de orde of vocht in het zojuist opgeleverde kerkgebouw een probleem kan zijn. Ook wil hij graag een orgel bezichting. 12 februari is er een gemeenteavond.
Op 13 januari schrijft  Reil dat ze het best in Meppel Remonstrantse kerk kunnen gaan kijken. Hij had daar vermoedelijk een tijdelijk orgel geplaatst.Op 25 februaril beantwoord Ds. Bode de brief van Reil van 16 april. Ze hebben inmiddels het orgel in Meppel bezocht. Het orgel beviel goed, maar miste de "volle orgeltoon". (GJP: vermoedelijk de prestant 8'). Hij sluit een aantekenbriefje bij van één van de deelnemende organisten. Uit dit briefje blijkt dat men de Gedekt 8' te ijl vindt. Men stelt voor de mixtuur te vervangen door een open 8 voets register, waardoor men de dispositie 8,8,4,2 verkrijgt.
Op 28 februari schrijft (blz. 01, 02) Reil aan ds. Bode dat het orgel in Meppel speciaal is gebouwd voor de Mattheus-Passie en zeer helder en doorzichtig moet klinken. Het is niet voor de kerk in Meppel gebouwd. Hij stelt de volgende dispositie voor: Gedekt 8', Prestant 8' (Groot octaaf gecombineerd met gedekt 8'), Fluit 4', Octaaf 2'. Een sesquialter lijkt hem niet nodig omdat ze vermoedelijk geen organist hebben die daar raad mee weet. Een octaafkoppel raadt hij af, omdat hij een mechanisch orgel wil bouwen. Ze zouden een dergelijk orgel kunnen zien in de werkplaatst, maar dan moeten ze wachten tot een dregelijk orgel wordt gebouwd.
Op 11 maart schrijft ds. Bode dat ze overleg gepleegd hebben met hun adviseur. Deze deed het volgende dispositievoorstel: Bourdon 8', Prestant 8', Fluit 4', Octaaf 2'.
Op 1 april schrijft ds. Bode dat ze de raad van Reil, om Willem Hendrik Zwart in Emmen te raadplegen, hebben opgevolgd. Zwart had voorkeur voor het (onbekende) advies van dhr. Nieuwenweg, maar steld zelf ook een dispositie voor: Quintadeen 8', Prestant 8', Fluit 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2'.
Op 16 april beantwoord Reil het voorstel van 1 april. Hij is er niet enthousiast over vanwege de Quintadeen 8', die volgens hem te weinig grond heeft. De kosten van dit voorstel zijn ca. F 5.000,= en dus F 1500,= duurder dan het eerste voorstel. Door de vele nieuwe opdrachten is de levertijd echter topgelopen tot minstens een jaar.
Op 21 april schrijft ds. Bode dat de kerkenraad heeft besloten een Reil-orgel aan te schaffen. Uit deze brief blijkt dat dhr. Nieuwenweg functioneert als adviseur. Men bestelt een orgel met de volgende dispositie: Bourdon 8', Prestant 8', Fluit 4', Octaaf 2'. Indien mogelijk wil men het orgel graag over 3 maanden geleverd zien, vanwege de lange procedure die al is doorlopen.
Op 23 april bevestigt Reil de ontvangst van de opdracht met de opgegeven dispostie. Alle registers zijn verdeeld in bas en discant. Hij probeert het orgel voor de winter gereed te krijgen.
Op 8 september vraagt Ds. Bode of het orgel nog voor de orgel geleverd kan worden en of ze tijdig bericht krijgen.
Op 11 september schrijft Reil dat het orgel geleverd kan worden in de week van 15-20 december. (04)

Dispositie:
Bourdon 8' b/d
Prestant 8' b/d (groot octaaf gecombineerd met Bourdon 8')
Fluit 4' b/d
Octaaf 2' b/d


(05)

197x: Het Reil-orgel is in het begin van de jaren '70 van de vorige eeuw afgebroken en vervangen door een electronicum. (Eminent). Het Reil-orgel had een open front. (01)


Foto André van Dijk Veenendaal (03)

1995: Buiten gebruik en omgebouwd tot woonhuis (03)

Bronvermelding

1. E-Mail van Egbert Hoving d.d. 29-9-2006
2. 100 jaren Valthermond : grepen uit de historie door J. Hadders. - Emmen : W. ten Kate, 1953
3. www: http://reliwiki.nl/index.php?title=Valthermond,_Zuiderdiep_333_-_Bethel_of_Arbeiderskerk_%281898_-_1995%29
4. Archief Reil
5. Archief Jaap Brouwer uit de verzameling van J. Vissering (1933-2017)