Weiteveen Rooms-Katholieke kerk
Tussen Erica, Klazienaveen en Nieuw Schoonebeek lag aan het begin van deze eeuw een
onafzienbare veenvlakte. Woest en leeg was het Amsterdamscheveld in de beginjaren van de
vervening.
Veenarbeiders trokken naar de veenderijen in het Amsterdamscheveld. De naam Weiteveen werd
pas gebruikt in 1954 toen de vervening begon en de eerste kolonisten zich hier vestigden.
De bewoners hadden het verre van gemakkelijk. De woon- en leefomstandigheden waren slecht.
De veenarbeiders hadden het zwaar om het metershoge hoogveen af te graven om zo te voldoen
aan de vraag naar turf.
Pastoor Huurdernan kreeg anderhalve hectare grond toegewezen voor de bouw van een kerkje
in dit gebied.
Pastoor Veltman werd aangesteld om de benodigde gelden bij elkaar te krijgen. ln het hele
land bedelde hij het kapitaal voor een parochie bij elkaar.
Er waren geen wegen in het veen, het vaarwater lag te ver weg. De Drentsche land
ontginningsmaatschappij schoot te hulp. Hun veldspoor mocht 's nachts gebruikt worden voor
de aanvoer van bouwmaterialen.
Op 3 juni 1919 werd het kerkje ingewijd. De pastoor wist als geen ander hoe moeilijk en
zwaar het leven was in het veen. Hij was dan ook verheugd toenop 12 oktober 1919 de
kruiswegstaties in de kerk werden aangebracht.
De kerk ligt nabij het vroegere nonnenklooster. Via de ontvangstzaal gaan we de kerk
binnen. Er is een ingemetselde steen ter herinnering aan het 12 1/2 jarig bestaan en twee
glas-in-lood ramen, voorstellende Alfa en Omega.
Rechts staat een houten beeld van Maria. Aan de linkerkant de Jozeffiguur. Het
rijkversierde altaar stamt uit 1925 "Gij verlaat niet wie u zoekt Heer",
staat er bijgeschreven. Er staan rijk bewerkte kandelaars. Ook de prachtige tabernakel is
van koper.
De lezenaar staat naast het altaar. Het koperen doopvont stamt uit 1974. Bij de
erediensten wordt de wierook ontstoken. Het beeld achter in de kerk stelt de Heilige
Anthonius voor met een kind.
In de ruimte boven de open-gewerkte balustrade zingt tijdens diensten het koor. De
kerkheeft een eenvoudig orgel. In de vroegere kapel, waar eens de witte liefde-zusters van
Weiteveen hun vaste plaatsen hadden. In een hangkast hangen de kazuifels en andere gewaden
van de priester. Drie smalle glas-in-lood raampjes herinneren nog aan de vroegere kapel.
Rondom de Katholieke kerk van Weiteveen doet een merkwaardig verhaal de ronde, nl. die
van het verdwenen tabernakel. Volgens overlevering zou in het tabernakel niet alleen de
gewijde hosties bewaard worden maar ook geld waarover de kerk beschikte.
Op zondag 3 mei 1925 vond de verhuur van banken in de kerk plaats. Toen de pastoor voor
het openen van de kerk, zo als gewoonlijk, God bij het altaar begroette ontdekte hij dat
hef heiligste uit de kerk verwenen was, nl. het tabernakel.
Alle parochianen zochten de omgeving af, de Nederlandse en Duitse politie werd
ingeschakeld en kranten in het gehele land schreven over de diefstal. Twee jongens die
ijverig mee zochten duwden elkaar speels van de hoge veenweg af. Een van beiden trapten op
een plaggenhoop in een naastgelegen greppel. Zijn klomp stootte tegen iets hards aan. Met
hun stokken schoven ze de plaggen opzij en ontdekten de tabernakel. Door een grote menigte
werd het tabernakel, waar de hosties gelukkig nog in zaten, in processie naar de kerk
gebracht.
Een journalist van het dagblad "De Maasbode" schreef niet alleen over de
tabernakel maar ook over de armoede van de bevolking en de kerk.
De kerk kreeg door schenkingen uit het hele land, een nieuw altaar, een nieuw tabernakel,
een priestergewaad voor de pastoor en alle koperen attributen. Het kerkhof, ligt vlak bij
de kerk. Op een monument is de oude tabernakel geplaatst. Hier liggen ook de witte Zusters
begraven. Aan de andere kant ligt het graf van deken Veldman.
Bronnen:
Drentse Courant | Artikelenserie kerken in Drente 2000/2001 |